Προς: τους Αρχιτέκτονες, μέλη των Σ.Α.

Θέμα: Οδηγίες προς τους Αρχιτέκτονες μέλη των Συμβουλίων Αρχιτεκτονικής (ΣΑ) σε σχέση με την ΥΠΕΝ/ΔΑΟΚΑ/11170/321/ΦΕΚ313Β/2020.

Αγαπητοί συνάδελφοι,

Με την πρόσφατη Υπουργική Απόφαση ΥΠΕΝ/ΔΑΟΚΑ/11170/321 (ΦΕΚ 313Β/6 Φεβρουαρίου 2020)όπου καθορίζονται οι όροι λειτουργίας των Συμβουλίων Αρχιτεκτονικής (Σ.Α.), προέκυψε ένα ζήτημα που κατά την άποψή μας είναι μια άστοχη διατύπωση. Αναφερόμαστε στην παράγραφο 5 του Άρθρου 3. Αφορά στο κατά πόσο τα Σ.Α. μπορούν να γνωμοδοτούν στις περιπτώσεις αξιόλογων τεχνικών έργων δημοσίου ενδιαφέροντος όπως αυτά ορίζονται στην Υπ. Απ. Υ.ΠΕ.Κ.Α. οικ.26804 (ΦΕΚ Β 1427/2011) για τους Αρχιτεκτονικούς Διαγωνισμούς (ΑΔ).

Ο ρόλος των ΣΑ, ως θεματοφύλακες της Αρχιτεκτονικής επιστήμης στην προάσπιση της δημόσιας εικόνας όπως και του χαρακτήρα του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος, επιβάλει την επίγνωση των ορίων των αρμοδιοτήτων τους και τη διαφύλαξη του θεσμού των Αρχιτεκτονικών Διαγωνισμών. Δεδομένου του τρόπου συγκρότησης και στελέχωσής τους, τα ΣΑ δεν είναι θεμιτό να υποκαθιστούν την Επιτροπή Κρίσης ενός Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού.

Συγκεκριμένα τα ΣΑ, βάσει των αρμοδιοτήτων τους, δεν επιτρέπεται να γνωμοδοτούν επί μελετών που έχουν προκύψει από Αρχιτεκτονικό Διαγωνισμό. Επίσης, με βάση την κείμενη νομοθεσία, οι μελέτες των αξιόλογων τεχνικών έργων επιβάλλεται να προκύπτουν από τη διαδικασία του ΑΔ. Επομένως, ενδεχόμενη γνωμοδότησή τους σε αξιόλογα έργα δημόσιου ενδιαφέροντος αντιβαίνει θεσμικά και ουσιαστικά την κείμενη νομοθεσία και αντιφάσκει με τις λοιπές αρχές λειτουργίας τους.

Ο ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ ζήτησε διευκρινήσεις από το αρμόδιο Υπουργείο για το συγκεκριμένο θέμα και αναμένουμε τη θετική ανταπόκριση της Διοίκησης στις προτάσεις και τις επισημάνσεις μας έτσι ώστε με τις κατάλληλες ενέργειές της να θεραπευτεί η παραπάνω αντίφαση και να αποκατασταθεί ο ρόλος των ΣΑ, με παράλληλο καθορισμό, ενδεχομένως, των διαδικασιών και των κριτηρίων κρίσης για τον ορισμό ενός τεχνικού έργου ως αξιόλογου και των όρων προάσπισής του.

Μέχρι να επιλυθεί το ζήτημα αυτό, είναι απαραίτητο και ασφαλές για τα μέλη τους αλλά και για τη διαφύλαξη του θεσμικού τους ρόλου, τα ΣΑ να συνεχίσουν να γνωμοδοτούν μόνο για περιπτώσεις έργων πού έχουν πάρει εξαίρεση από τον χαρακτηρισμό τους ως αξιόλογα.

Τέλος, μέχρι την επίλυση των τεχνικών ζητημάτων της θεσμικά παραδεκτής διαδικτυακής λειτουργίας των ΣΑ, θα πρέπει άμεσα να αποφασιστεί η αναστολή της διάταξης που ισχύει και ορίζει ότι για τα υποβαλλόμενα θέματα, αν δε γνωμοδοτήσουν μέσα σε 2 μήνες η γνωμοδότηση θεωρείται θετική. Ειδικά κατά την παρούσα περίοδο των δυσκολιών στη λειτουργία των ΣΑ λόγω των έκτακτων μέτρων της υγειονομικής κρίσης, ενδεχόμενη χρήση της ανωτέρω διάταξης αμφισβητεί την αναγκαιότητα και το ρόλο των Σ.Α. στην προάσπιση του δημοσίου συμφέροντος, υποβαθμίζοντάς τα ως μια διαδικασία γραφειοκρατικής ρουτίνας χωρίς ουσιαστικό αντικείμενο και αντιφάσκει με τις γενικές αρχές του άρθρου 2 του Τεύχους Οδηγιών για τα Συμβούλια Αρχιτεκτονικής (ΣΑ) ΥΠΕΝ/ΔΑΟΚΑ/11170/321/ ΦΕΚ313Β/2020.

Με εκτίμηση

Για το Διοικητικό Συμβούλιο ΣΑΔΑΣ – ΠΕΑ

Ο Πρόεδρος
Δημήτρης Ξυνομηλάκης