Η αρχιτεκτονική Ομάδα BLAF Architects (δημιουργημένη από τον Bart Vanden Driessche και τον Lieven Nijs) ασχολείται συστηματικά με το σχεδιασμό κτηρίων διαφόρων χρήσεων με μια προσέγγιση οικολογική, που να επιτρέπει μια πιο άμεση και δημιουργική επαφή με το φυσικό στοιχείο. Το αρχιτεκτονικό γραφείο έχει έδρα το Λόκερεν του Βελγίου, μια μικρή πόλη που αντιμετωπίζει και αυτή τα προβλήματα και τις δυσχέρειες της αστικής διάχυσης και της ανεξέλεγκτης δόμησης. Σε αυτή την πόλη, η αρχιτεκτονική ομάδα σχεδιάζει την κατοικία Zero Energy.

Μπορεί η συγκεκριμένη ομάδα να μην είναι πολύ γνωστή εκτός Βελγίου, αλλά έχει εργαστεί συστηματικά, με πολλά έργα και προτάσεις (κυρίως κατοικίες) στην ίδια γραμμή· τον φιλικό προς το περιβάλλον σχεδιασμό. Η κατοικία Zero Energy ολοκληρώθηκε το 2011, φιλοξενεί μια οικογένεια σε 297 τετραγωνικά μέτρα και κόστισε 310.000 ευρώ.

Ακόμα και αν δεν γνωρίζαμε τις ευαισθησίες των αρχιτεκτόνων, το όνομα που επέλεξαν να δώσουν στην πρότασή τους δεν αφήνει αμφιβολία για το κεντρικό μήνυμα που θέλουν να δώσουν. Παρ’ όλα αυτά, η πρόταση τροφοδοτείται και από μια ισχυρή κοινωνική ανάλυση. Οι αρχιτέκτονες αναγνωρίζουν ότι το Βέλγιο, αλλά και η περιοχή δραστηριοποίησής τους ειδικότερα, έχει εξελιχθεί σε μια ιδιαίτερα πυκνοκατοικημένη περιοχή, συνδυάζοντας παράλληλα και άλλο ένα επιβαρυντικό στοιχείο, τη διάχυση της δομημένης μάζας. Αν και αυτό το γεγονός για πολλούς έχει κυρίως πολεοδομικά χαρακτηριστικά, για αυτούς το πρόβλημα είναι πρωτίστως κοινωνικό, μια και δημιουργεί μια κοινωνία με απομονωμένα μέλη.

Επιχειρούν να συγκεντρώσουν τη μάζα της κατοικίας σε ένα καθαρό και ευανάγνωστο πρίσμα, που να μη δημιουργεί έναν αισθητικό «θόρυβο» στο φυσικό και τεχνητό περιβάλλον, και ηθελημένα καταργούν κάθε μέσο διακοπής της συνέχειας του εξωτερικού χώρου (π.χ. το φράκτη). Θεωρώντας ότι ο ρόλος της κατοικίας είναι να συνδιαλέγεται με ό,τι την περιβάλλει και όχι να δημιουργεί μια «επίσημη» όψη, αντιμετωπίζουν όλες τις όψεις με τον ίδιο τρόπο.

Σύνηθες χαρακτηριστικό των κτηρίων που λειτουργούν με τις αρχές του βιώσιμου σχεδιασμού, παρατηρούν οι αρχιτέκτονες, είναι η ενίσχυση του κελύφους, έτσι ώστε, αν και πετυχαίνει την ελάχιστη κατανάλωση, απομονώνει τον κάτοικο, στρέφοντάς τον προς το εσωτερικό της κατοικίας, δίνοντας έναν πιο εσωστρεφή χαρακτήρα. Με την πρότασή τους, οι αρχιτέκτονες επιδιώκουν να εξασφαλίσουν την ενεργειακή απόδοση του κτηρίου (γι’ αυτό επιλέγουν συγκεκριμένα υλικά), αλλά παράλληλα τοποθετούν (σε συνθετικό επίπεδο) συγκεκριμένες χρήσεις στα εξωτερικά όρια της κατοικίας και δημιουργούν τα κατάλληλα ανοίγματα ώστε κομμάτι της ζωής των κατοίκων να είναι στο κέλυφος του κτηρίου, συνδιαλεγόμενοι με το εξωτερικό περιβάλλον.                     [www.blaf.be]

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην  Περιοδική έκδοση “αρχιτέκτονες”, τεύχος 07, Νοέμβριος 2013