Η ελληνική συμμετοχή στη 18η Biennale Aρχιτεκτονικής Βενετίας 2023: «Υδάτινα Σώματα / Bodies of Water»
Το ελληνικό περίπτερο στη 18η Διεθνή Έκθεση Αρχιτεκτονικής La Biennale di Venezia εγκαινιάστηκε στις 18/5/2023. Στην τελετή των εγκαινίων παρευρέθηκαν και μίλησαν ο επίτιμος πρόξενος της Ελλάδας στη Βενετία Bruno Bernardi, ο Εθνικός επίτροπος Ευθύμιος Μπακογιάννης, Γενικός Γραμματέας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του ΥΠΕΝ και οι επιμελητές Κωστής Πανηγύρης και Ανδρέας Νικολοβγένης. Παρευρέθηκαν επίσης εκπρόσωποι της πρεσβείας της Ελλάδας στην Ιταλία, ο μητροπολίτης Βενετίας, εκπρόσωπος του Δήμου Βενετίας, στελέχη του ΥΠΕΝ, αρχιτέκτονες και ακαδημαϊκοί από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Ακολούθησε μικρή δεξίωση με κρασιά, προσφορά του Κτήματος Βογιατζή και συνοδευτικών παρασκευών με αυγοτάραχο, προσφορά του Δήμου Ι.Π. Μεσολογγίου.
Το θέμα της ελληνικής συμμετοχής στη φετινή Biennale είναι τα Υδάτινα Σώματα / Bodies of Water.
Τα Υδάτινα Σώματα παρουσιάζουν φράγματα και ταμιευτήρες που μεταμορφώνουν τη χώρα. Σε ένα ήδη πολλαπλά μεταποιημένο, αλλά γενικά άνυδρο έδαφος, από τη δεκαετία του 1930, ένα εκτεταμένο και συλλογικό πρόγραμμα συγκράτησης νερού παρέχει άρδευση, ύδρευση και ενέργεια. Ένας σημαντικός αριθμός τεχνητών λιμνών συγκροτεί ένα εκτεταμένο αντίστροφο αρχιπέλαγος διασκορπισμένο στο ορεινό ανάγλυφο. Μετατρέπουν τη γη σε χώρα, τόσο με την έννοια της επικράτειας όσο και με την ετυμολογική προέλευση της λέξης από το ρήμα χωρώ, δηλαδή ενός τόπου που χωρά τους βίους, τις δράσεις, τις μνήμες και τις προσδοκίες των κατοίκων του.
Τα Υδάτινα Σώματα και όλες οι σχετιζόμενες με αυτά κατασκευές, όπως φράγματα και χωματουργικά έργα, αποτελούν δημόσια αρχιτεκτονική με τη ρωμαϊκή ή Βιτρουβιανή έννοια. Είναι δημόσια έργα συλλογικής χειραφέτησης, κυριολεκτικά, ως φορείς βιωσιμότητας και συμβολικά, ως αποτέλεσμα του συλλογικού μόχθου και της επιθυμίας για πρόοδο.
Τα κύρια εκθεσιακά αντικείμενα είναι ανηρτημένες γυάλινες επιφάνειες με σχέδια πυθμένων σημαντικών υδάτινων σωμάτων σε όλη τη χώρα. Αιωρούνται σε διάφορα ύψη, ανάλογα με το πραγματικό τους υψόμετρο. Ένα βάθρο από ανακυκλωμένο χαρτόνι, παρουσιάζεται ως εργαστήριο του εδάφους, η χώρα ως εργοτάξιο. Περιέχει μακέτες υπό κλίμακα μεγάλων φραγμάτων, το μεταποιημένο έδαφος ως διαρκή ανακατασκευή της χώρας. Στους τοίχους του περιπτέρου παρουσιάζονται σχέδια των τεχνητών λιμνών της χώρας και μια συλλογή ιστορικών και σύγχρονων φωτογραφιών. Οι κινήσεις του θεατή ενεργοποιούν διαδραστικά ηχοτοπία καταγεγραμένα in situ.
Η ελληνική συμμετοχή είναι αποτέλεσμα συλλογικής προσπάθειας και ηθικής στήριξης πολλών καλών φίλων.
Εθνικός Επίτροπος
Ευθύμιος Μπακογιάννης, Γενικός Γραμματέας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος
Επιμελητές
Κωστής Πανηγύρης, Ανδρέας Νικολοβγένης
Μέλη επιμελητικής ομάδας
Κώστας Αποστολίδης, Σπύρος Καρακώστας, Εβίτα Μαριόγλου, Ματούλα Κρουστάλλη (αρχιτέκτονες), Μαίρη Πανταζή, Έβη Ταραντίλη, Μαριάνθη Χειμαριού (φοιτήτριες αρχιτεκτονικής)
Συνεργάτες
Ηλίας Κοσίντας (φωτογραφία), Δημήτρης Καραγεώργος (μουσική), Φίλιππος Θεοχαρίδης (σχεδιασμός ηχητικής διάδρασης), Μαρίνος Κολοκοτσάς / Nowhere Studio (οπτική ταυτότητα), Βασίλης Καλησπεράκης, Φωτεινή Αδρίμη / lost minute studio (αρχιτεκτονική αναπαράσταση), Βαγγέλης Μπράχος (τριδιάστατα μοντέλα εδάφους), Αλέξανδρος Παπαδόπουλος / papercuts (χάρτινες μακέτες), Θεοδώρα Παπαδοπούλου, Μίνα Μάντζαρη / luun (αρχιτεκτονικός φωτισμός), Δήμητρα Ευκολίδου (ιστοσελίδα), Ειρήνη Σάπκα (υποστήριξη έκθεσης), Κρίτων Πανηγύρης (κατασκευή)
Σύμβουλοι
Πρόδρομος Παπαδόπουλος / DOMa (εκδόσεις), Νικολέττα Τσιτσανούδη-Μαλλίδη, Καθηγήτρια Παν. Ιωαννίνων (επικοινωνία), Δημήτρης Κουρκουμέλης, δικηγόρος (νομικός σύμβουλος), Παναγιώτης Παναγιωτόπουλος, πολιτικός μηχανικός (στατικά), Αντώνης Ζαχαρόπουλος, Νίκος Σούλης (σχεδιασμός λεπτομερειών)
Κατασκευή: Επίκυκλος, Μεταλλικές κατασκευές: qoop, Κρύσταλλα: spatiotis glass & masscolor, Μακέτες: papercuts, Εκτυπώσεις: apolyto, future format
Cultural Mediators: Μαριλένα Κουφογιάννη, Κατερίνα Παΐσιου, Ειρήνη Dimitrievic
Κείμενα
Γιάννης Αίσωπος, Φοίβη Γιαννίση, Ζήσης Κοτιώνης, Κατερίνα Κοτζιά-Κορίνα Φιλοξενίδου, Γεώργιος Α. Πανέτσος, Λόης Παπαδόπουλος, Λεωνίδας Παπαλαμπρόπουλος-Γεωργία Συριοπούλου, Boulouki
Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ε.Ε.
Υποστηρικτής φορέας: Κέντρο Ελληνικών Σπουδών, Πανεπιστήμιο Harvard
Χορηγοί: ΔΕΗ, Nimand Architects, Luun, Motor Oil
Χορηγοί κατασκευής περιπτέρου: Epikyklos, qoop metalworks
Υποστηρικτές: El Pack, iguzzini, Future Format, Moutafidis Glass, Estate Voyatzi, Δήμος Ι.Π. Μεσολογγίου, Ίδρυμα Β.Μ.Τοσίτσα
Επίσημος χορηγός αερομεταφορών: Aegean
Χορηγοί επικοινωνίας: Καθημερινή, DOMa