Εγκαίνια Κυπριακής Συμμετοχής ‘Anatomy of the Wallpaper’ στη 14η Διεθνή Έκθεση Αρχιτεκτονικής La Biennale di Venezia

25 Ιουνίου 2014

ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ

Biennale

Biennale 2014, Κύπρος

Την Πέμπτη, 5 Ιουνίου και ώρα 19:00 τελέσθηκαν στο PalazzoMalipiero τα εγκαίνια της Κυπριακής συμμετοχής, στα πλαίσια της 14ης Διεθνούς Έκθεσης Αρχιτεκτονικής LaBiennalediVenezia, η οποία τιτλοφορείται ‘AnatomyoftheWallpaper’,με επιμελητές τους Μιχάλη Χατζηστυλλή και Στέφανο Ρώιμπα. Πρόκειται γιατον σημαντικότερο διεθνή θεσμό στον τομέα της Αρχιτεκτονικής, με την υποστήριξη των Πολιτιστικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, του Συλλόγου Κυπρίων Αρχιτεκτόνων και του Συνδέσμου Πολιτικών Μηχανικών και Αρχιτεκτόνων. Χαιρετισμό απηύθυνε ο κ. ReinierdeGraaf, συνέταιρος στο αρχιτεκτονικό γραφείο ΟΜΑ του RemKoolhaas. Στην τελετή των εγκαινίων παρευρέθηκαν επίσης, ο πρέσβης της Κυπριακής Δημοκρατίας στη Ρώμη κ. Λεωνίδας Μαρκίδης, ο πρόξενος στη Βενετία κ. Andrea Falconi,εκ μέρους του Συλλόγου Κυπρίων Αρχιτεκτόνων, ο κ. Χρύσανθος Πισσαρίδης, αρχιτέκτονες από την Κύπρο και την Ελλάδα, καθώς και εκατοντάδες επισκεπτών. Οι επιμελητές παρουσίασαν στο κοινό τη σύλληψη της ιδέας της Κυπριακής συμμετοχής.

Οι επισκέπτες του Κυπριακού περιπτέρου δύνανται όχι μόνο να παρακολουθήσουν το σενάριο που ξεδιπλώνουν οι επιμελητές, αλλά και να λάβουν μέρος στη διαδικασία ανασκαφής της στρωματογραφίας – αφαιρώντας στρώματα του χάρτινου τοίχου και εισχωρώντας στις ιστορίες που αποκαλύπτονται στα διάφορα επίπεδα-. Με το πέρας των εγκαινίων, ακολούθησε εκδήλωση. Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι και τις 23 Νοεμβρίου.

Εικόνες από τα εγκαίνια

Η Αλληγορία του ‘Wallpaper’ (The Allegory of the Wallpaper)

Υπήρξε κάποτε μία πόλη, που δημιούργησε ένα Wallpaper, ένα στοιχείο ωραιοποίησης του αστικού χώρου, αλλά και ένα εργαλείο προβληματισμού έναντι στον γενικευτικό χαρακτήρα της ανάπτυξής της. ΤοWallpaper φιλοδοξούσε να αποτελέσει ένα στοιχείο ενδυνάμωσης και τόνωσης της ζωής στην πόλη. Εκτεινόμενο κατά μήκος του κεντρικού άξονά της, προσέδιδε στην πόλη ένα ευχάριστο εικονικό και πλασματικό παρασκήνιο: μια σκηνογραφημένη τοπιογραφία, που ωστόσο στην συνεχή καθημερινή ενημέρωσή της, μέσω επιπρόσθετων επάλληλων στρωμάτων-επικαλύψεων στην πάροδο του χρόνου, συνέβαλε στην δημιουργία ενός απροσδόκητου σεναρίου. Εκτεθειμένα σταδιακά σε διαφορετικές εικονογραφήσεις, αντιτεθειμένα κατά μήκος των δύο πλευρών του Wallpaper, τα διαφορετικά τμήματα της πόλης, αρχίζουν να αναπτύσσουν διαφορετικά οράματα και βλέψεις για το μέλλον τους, καταλήγοντας σύντομα σε μια ‘επιθετική αντιπαράθεση’. Μία καλπάζουσα αναπτυξιακή μεγαλομανία που οδήγησε αμφότερες τις δύο πλευρές σ’ ένα μη ολοκληρωμένο συμβιβασμό με σημαίνουσες αλλαγές, και τροποποιήσεις του φυσικού-αστικού χώρου. Ο αστικός χώρος έχοντας μετατραπεί σε πεδίο μάχης αντικρουόμενων ιδεολογιών οδήγησε την πόλη, στην χρεωκοπία. Το νεοεκλεγέν καθεστώς εξουσίας επικαλύπτει τον χάρτινο τοίχο με άσπρο χρώμα, δίνοντας ενα τέλος στην παραφροσύνη αυτή, του Wallpaper. Με ένα ξαφνικό ξύπνημά της η πόλη, αντικρύζει λευκοβαμμένο τον χάρτινο τοίχο. Ένα κομβικό σημείο στην ιστορία της, όπου ο φόβος του κενού ‘horrorvacui’, καιτο μονόχρωμο αδιέξοδο στον ορίζοντα, αποκαλύπτουν την υπαρξιακή κρίση, ενώ ταυτόχρονα επικυρώνουν την χείριστη οικονομική κατάσταση στην πόλη. Με την πάροδο του χρόνου, καθώς τα στρώματα του χάρτινου τοίχου αποξέονται… καθώς κείτονται ξεθωριασμένα και εκτεθειμένα στην καταλυτική δράση του χρόνου, διαφορετικά τοπία αφήνονται να αποκαλύπτονται σταδιακά. Ιστορίες από διαφορετικές εποχές εμφανίζονται, ενώ αναπάντεχα η πόλη ανακαλύπτει για ακόμη μία φορά την ιστορία της. Ο χάρτινος τοίχος, ο οποίος για χρόνια διαιρούσε τον πυρήνα της πόλης, παραδόξως παρέχει πλέον χώρο για επικοινωνία -ένα χώρο, όπου η συλλογική μνήμη βρίσκεται καταγεγραμμένη, και η πόλη δύναται να αναζητήσει την ταυτότητά της-.

Η στιγμή, κατά την οποία οι ιδεολογίες ξεθωριάζουν, η αδιαμφισβήτητη αλήθεια και οι θεωρίες αποδεικνύονται ψευδείς, οι ταυτότητες ισοπεδώνονται και θυσιάζονται για χάρη του Μοντερνισμού, είναι η στιγμή στην οποία η ιστορία φθάνει σε κομβικό σημείο. Αποτελεί ωστόσο το σημείο, όπου η ιστορία της εποχής μας δύναται να αναδομηθεί.

Το Wallpaper, ως εκ τούτου, από την πρότερη μορφή του, όντας άυλο, μετασχηματίζεται, σ’ ένα φυσικό υλικό εμπόδιο –σ’ έναν τοίχο-, μέσω της συνεχούς προσθήκης αλλεπάλληλων επικαλύψεων. Εν συνεχεία, μέσω της διαδικασίας ανασκαφής μετασχηματίζεται σε χώρο. Τμήμα τουθα εκτεθεί στο ευρύτερο κοινό, σε κλίμακα ένα προς ένα, σε κατάσταση αποσύνθεσης, παρουσιάζοντας τη διαδικασία αφαίρεσης των επάλληλων στρωμάτων του. Μία κίνηση, που μαρτυρεί την ιστορική εγκυρότητα της αλληγορίας.

Το διαδραστικό αυτό έκθεμα, επιτρέπει στον θεατή την συμμετοχή του στην διαδικασία ανασκαφής των ιστορικών αυτών στρωμάτων, και την αποκάλυψή τους στον χρόνο. Μια ‘δημιουργικά αναδρομική αφήγηση’ της αρχιτεκτονικής στην Κύπρο. Ένα συλλογικό εγχείρημα καθορισμού του χαρακτήρα της αρχιτεκτονικής του τόπου δια μέσου των αιώνων, με απώτερο στόχο την αποκάλυψή της, ως ένα συνονθύλευμα ποικίλων αρχέτυπων πολιτισμών και κουλτούρων, τα οποία συγχωνεύονται, αφομοιώνονται δημιουργικά και εν συνεχεία εκφράζονται, μέσω ποικίλων αρχιτεκτονικών μορφών, συνθέτοντας ενα πολυπολιτισμικό μωσαικό. Με στόχο την ιχνηλάτηση ιστοριών στο φόντο σημαίνοντων ιστορικών γεγονότων και κομβικών σημείων εξετάζουμε τον τρόπο, με τον οποίο τα αρχέτυπα αυτά επηρέασαν adinfinitumτο μέλλον της αρχιτεκτονικής παραγωγής στο νησί.

Concept