Πλαίσιο θέσεων για τα Πολεοδομικά Γραφεία
ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΙΑΣ ΤΗΣ 12ης ΙΟΥΛΙΟΥ 2003
Το Δ.Σ επεξεργάζεται θέσεις και απόψεις για όλο το
φάσμα των επαγγελματικών και θεσμικών προβλημάτων του κλάδου.
Επαγγελματικά δικαιώματα, οδηγίες και ρυθμίσεις για τα ιδιωτικά έργα βρίσκονται
στο επίκεντρο.
Η δραματική και απαράδεκτη κατάσταση που επικρατεί στις πολεοδομικές υπηρεσίες,
αποτελεί μέρος του συμπλέγματος των προβλημάτων που επικρατούν σε όλη
την αλυσίδα παραγωγής των ιδιωτικών έργων.
Δεν αρκεί όμως η εξυγίανση των πολεοδομικών γραφείων για να λυθεί το πρόβλημα.
Εφόσον το υπόλοιπο σύμπλεγμα παραγωγής παραμένει ως έχει, η όλη επιχείρηση
θα είναι σίγουρα αναποτελεσματική και αποτυχημένη. Κατά συνέπεια η ποιοτική
ανασυγκρότηση αντιμετωπίζεται με τη συνολική μεταρρύθμιση που επανατοποθετεί
και επαναπροσδιορίζει ρόλους, μέσα και προϋποθέσεις.
Η πληρότητα και η ποιότητα των μελετών αποτελούν καθοριστικό παράγοντα
για τη γρήγορη και σωστή ολοκλήρωση ενός έργου. Ερευνώντας σοβαρά την
πορεία των κατασκευών, θα διαπιστώσουμε ότι πολλές κακοδαιμονίες και προβλήματα
ξεκινούν από ελλιπείς ή πλημμελώς και ασαφώς υλοποιημένες μελέτες που
επιτρέπουν αυθαίρετες ερμηνείες των κατασκευαστών.
Η πολυνομία, τα εκατοντάδες προεδρικά διατάγματα και υπουργικές αποφάσεις,
οι άπειρες ερμηνευτικές εγκύκλιοι, έχουν δημιουργήσει ένα ατελείωτο φαύλο
κύκλο, που επιτρέπει τις παρερμηνείες και οδηγεί σε νομιμοφανείς παρανομίες,
που εντείνουν τη διαπλοκή και την απίστευτη ταλαιπωρία μελετητών και πολιτών.
Η συζήτηση για την αλλαγή του τρόπου έκδοσης οικοδομικών αδειών, από την
πλευρά της πολιτείας είναι "δημοσιογραφικού χαρακτήρα" και ο
Σύλλογος μας δεν έχει κληθεί και προφανώς δεν συμμετέχει σε καμιά συζήτηση.
Ως κλάδος όμως πρέπει να προτάξουμε προτεραιότητες και να επιβεβαιώσουμε
ένα πλαίσιο θέσεων για κάθε εξέλιξη.
Ο ΣΑΔΑΣ - Πανελλήνια Ένωση Αρχιτεκτόνων:
1. Αποκρούει τα διάφορα κείμενα που εκπορεύονται από το ΥΠΕΧΩΔΕ και δεν
έχουν καν τη μορφή σ/ν.
Οι θέσεις που αναπτύσσονται σε αυτά απορρίπτονται συνολικά από το Σύλλογο
Αρχιτεκτόνων καθώς περιπλέκουν περαιτέρω την κατάσταση.
2. Επιβεβαιώνει την βασική του θέση ότι θεσμικές ρυθμίσεις για την υπόσταση
και λειτουργία των Πολεοδομικών Γραφείων πρέπει να υπηρετούν την έννοια
του δημοσίου συμφέροντος. Έτσι την ευθύνη ελέγχου της διαδικασίας παραγωγής
του δομημένου περιβάλλοντος, του ελέγχου των μελετών και κατασκευών πρέπει
να την έχει το δημόσιο.
3. Θεωρεί ότι η μελέτη και εκτέλεση των τεχνικών έργων είναι αντικείμενο
διεπιστημονικής συνεργασίας των απαραιτήτων ειδικοτήτων, που κάθε μία
από αυτές πρέπει να απασχολείται αποκλειστικά στο επιστημονικό της αντικείμενο.
Γι’ αυτό η έννοια της μελετητικής ομάδας είναι προϋπόθεση για εξορθολογισμό
όλων των διαδικασιών. Ειδικότερα στα κτιριακά έργα και γενικότερα σε όσα
έργα η αρχιτεκτονική έχει θεμελιώδη σημασία, βασική προϋπόθεση του εξορθολογισμού
και εκσυγχρονισμού είναι η γενική ευθύνη του έργου και ο συντονισμός των
μελετητών να ανήκει στον αρχιτέκτονα.
4. Εκτιμά ότι από την πλευρά των αρχιτεκτόνων πρέπει να επιδιωχθεί μια
νέα ποιότητα αρχιτεκτονικής μέσω των μελετών και της εκτέλεσης των έργων.
Κατόπιν αυτού η Πανελλήνια Ένωση Αρχιτεκτόνων προτείνει μια δέσμη συγκεκριμένων
μέτρων που πρέπει να ληφθούν αμέσως:
4.1 Επαναπροσδιορισμός και υποχρεωτική τήρηση των προδιαγραφών πληρότητας
και ποιότητας των μελετών με κλιμάκωση των απαιτήσεων ανάλογα με το μέγεθος
και την κατηγορία του έργου.
4.2 Καθορισμός αρμοδιοτήτων και ευθυνών (αστικών - ποινικών - επαγγελματικών)
Μηχανικών - εργολάβων - ιδιοκτητών - Μηχανικών Εφαρμογής, σε σχέση με
την αντίστοιχη συμμετοχή του καθενός.
4.3. Καθιέρωση ποιοτικού ελέγχου των κατασκευών ως προς τα υλικά ούτως
ώστε να πιστοποιείται και να εξασφαλίζεται η υπευθυνότητα όλων των παραγόντων
που εκτελούν κάθε έργο.
4.4. Αποσαφήνιση και κωδικοποίηση του συνόλου της πολεοδομικής και κτιριοδομικής
νομοθεσίας και εξασφάλιση ενιαίας ερμηνείας νόμων και εγκυκλίων. Θα πρέπει
να ληφθούν μέτρα για κεντρικό συντονισμό, με βάση θεσμοθετημένο δημόσιο
όργανο, ώστε να εφαρμόζονται ενιαία οι διαδικασίες και η νομοθεσία.
4.5. Αναβάθμιση πολεοδομικών γραφείων, με στελέχωση από μηχανικούς όλων
των ειδικοτήτων, με αναβάθμιση της κτιριακής υποδομής και του εξοπλισμού
τους. Διατήρηση μόνο όσων από αυτά μπορούν να εκπληρώσουν ορισμένες προϋποθέσεις,
με στελέχωση από μηχανικούς όλων των ειδικοτήτων και διοικητικό εξειδικευμένο
προσωπικό, με αναβάθμιση της κτιριακής υποδομής και του εξοπλισμού τους.
Άμεση επίλυση της νομικής κάλυψης των Διπλωματούχων μηχανικών που υπηρετούν
στα Πολεοδομικά γραφεία, οι οποίοι είναι υποχρεωμένοι να καλύπτουν με
δικές τους δαπάνες τις «πάσης φύσεως διώξεις» κατά την άσκηση των καθηκόντων
τους.
4.6. Άμεση αύξηση των αμοιβών στα πλαίσια ενός νέου μισθολογίου Διπλωματούχων
Μηχανικών και εξασφάλιση αξιοπρεπών συνθηκών εργασίας των συναδέλφων του
Δημοσίου.
4.7. Σύγχρονη αρχειοθέτηση που να εξασφαλίζει την ασφάλεια των φακέλων
των μελετών. Πιθανόν διπλή αρχειοθέτηση (σε δύο αρχές).
4.8 Αποσαφήνιση διοικητικής ιεραρχίας και κάλυψη επί της ουσίας των ευθυνών
των προϊσταμένων.
4.9. Η ασφάλιση των μελετών των ιδιωτικών έργων να είναι συμπληρωματικό
μέτρο εγγύησης της ποιότητας των μελετών και οπωσδήποτε όχι υποχρεωτική.
Η ασφάλιση να είναι δυνατόν να παρέχεται και από το ΤΣΜΕΔΕ.
4.10. Άμεση οργάνωση προγράμματος βασικής εκπαίδευσης για το σύνολο του
προσωπικού που απασχολείται στην παραγωγή των ιδιωτικών έργων, για να
έχει τουλάχιστο τη στοιχειώδη εκπαίδευση που απαιτείται για την ασφάλεια
τη δική του αλλά και την αρτιότητα και ασφάλεια του έργου. Σ' αυτή την
κατεύθυνση επιβάλλεται άμεσα και η οργάνωση σχολής εργοδηγών.
4.11. Επειδή διαπιστώνουμε ότι τα διάφορα κείμενα που κυκλοφορούν δεν
συμπεριλαμβάνουν τις παραπάνω βασικές κατευθύνσεις, οποιαδήποτε προσπάθεια
αλλαγών ή μεταρρύθμισης του υφιστάμενου καθεστώτος είναι απορριπτέα από
τον ΣΑΔΑΣ - Πανελλήνια Ένωση Αρχιτεκτόνων. Και δεν αποτελεί εκσυγχρονισμό
καμία δέσμη μέτρων αν δεν ανατρέπει με δραστικό τρόπο και την ισχύουσα
αναχρονιστική νομοθεσία (Ν. 4663/30), αναθέτοντας επιτέλους και στη χώρα
μας την αρχιτεκτονική στους αρχιτέκτονες.