Ημερίδα για 9η BIENNALE Αρχιτεκτονικής
Τριήμερο Εκδηλώσεων για την έκθεση «Παραδείγματα»
Στα πλαίσια της έκθεσης «Παραδείγματα» -ελληνική συμμετοχή στην 9η Biennale Aρχιτεκτονικής της Βενετίας- πραγματοποιήθηκαν δύο κύκλοι εκδηλώσεων στο Μουσείο Μπενάκη, με τη συνεργασία της Πανελλήνιας Ένωσης Αρχιτεκτόνων (ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ).
Οι εκδηλώσεις διοργανώθηκαν στο χώρο της έκθεσης, διαμορφωμένο έτσι ώστε να παραλαμβάνει τη δυναμική ενός ανοικτού φόρουμ.
Ο πρώτος κύκλος περιλάμβανε μία Διήμερη Συνάντηση Αρχιτεκτονικών και Καλλιτεχνικών Ομάδων με θέμα Πολιτιστικές Πρακτικές και Δημόσιος Χώρος.
Η συνάντηση ανέδειξε τη σημασία συλλογικών δράσεων και παρεμβάσεων στην πόλη.
Συμμετείχαν με παρουσίαση project σχετικών με τη διαμόρφωση νέων πολιτιστικών πρακτικών στο δημόσιο χώρο οι:
Ο Bartolomeo Pietromarchi παρουσίασε το πρόγραμμα TRANS:IT, Moving Culture through Europe που πραγματοποιείται στα πλαίσια του Fondazione Adriano Olivetti, Ρώμη.
Ο Riccardo Caldura στα πλαίσια του προγράμματος του Δήμου της Βενετίας παρουσίασε το project Citying, Creative Practices of Doing City.
Οι Lorenzo Romito, Μαρίνα Φωκίδη, Δάφνη Βιτάλη παρουσίασαν το project των Osservatorio Nomade [Stalker-Roma, Οξύμωρο–Αθήνα, ΑΑΑ-Παρίσι] Εγνατία, ένα ταξίδι μέσω αναμνήσεων μεταναστών.
Η Ρούλα Παλαντά παρουσίασε τα εργαστήρια που έχουν πραγματοποιηθεί στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Λάρισας και το προγραμματιζόμενο Going Public 05 (σε συνεργασία με την Claudia Zanfi).
Η Ομάδα Πρωτοβουλίας «Ένα σχολείο για τους Τσιάπας» παρουσίασε τη μελέτη της και πώς αυτή πραγματοποιήθηκε με τη συνεργασία της κοινότητας των κατοίκων.
Οι Locus Athens παρουσίασαν ανέστιες καλλιτεχνικές δραστηριότητες σε χώρους της πόλης.
Την επόμενη μέρα η συζήτηση επικεντρώθηκε στην παρουσίαση ομάδων που δρουν στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, οι οποίες παρουσίασαν τη μέχρι τώρα δράση τους και τις προοπτικές τους.
Συμμετείχαν οι ομάδες: Αστικό Κενό, Διαδρομή 49, Ζαΐμη 54, Ίδια Πόλη, Κενό Δίκτυο, Όμοιο, Πλατφόρμες[Feedback, Innactivities, Ωραίο], Σαύρα, Σύλλογος για την Ποιότητα της ζωής στα Πατήσια, Φιλοπάππου, AttuAllamente, Flashmob, Osservatorionomade/STALKER, PARA/SITE, PixelDepth.
Παράλληλα ο Παναγιώτης Καλαμαράς, μίλησε για τις μορφές προσωρινής αυτο-οργάνωσης χώρων στην Αθήνα, ενώ στα πλαίσια του προγράμματος τουΣταθμού Άλφα–Αθηναϊκό Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης οι Χριστίνα Κάλμπαρη και Κώστας Ντάφλος παρουσίασαν το ερευνητικό έργο Η μετάβαση της Αθήνας, Καταγραφές 2003-2004, η Δέσποινα Σεβαστή το project Scan Istanbul και οι Νίκος Καζέρος και Παύλος Λέφας το project Suburbia, οι Αχανείς Εκτάσεις των Αθηναϊκών Προαστίων.
Ο Γιάννης Χατζηγώγας παρουσίασε το Archis Event no.5:
Αθήνα–Istanbul.
Η παρουσίαση της έκθεσης Παραδείγματα στο μουσείο Μπενάκη έκλεισε στις 23 Ιανουαρίου 2005 με την Ημερίδα-Συζήτηση με θέμα Πολλαπλοί Λόγοι και Παραδείγματα Αρχιτεκτονικής. Η Ημερίδα-Συζήτηση έστρεψε το ενδιαφέρον της στις δυνατότητες προσέγγισης και διαχείρισης της αρχιτεκτονικής με το λόγο και στη σχέση της αρχιτεκτονικής με την τέχνη, την επιστήμη και την τεχνολογία. Επιχειρήθηκε λοιπόν ένα είδος επαναστοχασμού γύρω από τα κεντρικά θέματα που βρίσκονται πίσω από την στρατηγική των Παραδειγμάτων: η κριτική εποπτεία του αρχιτεκτονικού γίγνεσθαι σήμερα, η συμβολή του σύγχρονου θεωρητικού λόγου, της τέχνης, της επιστήμης, αλλά και οι σύγχρονες κοινωνικές και πολιτικές εκδοχές τους, θέματα που φαίνεται να διαμορφώνουν νέους όρους για την “αρχιτεκτονική” και την “πόλη” σήμερα.
Γι αυτό το λόγο διαμορφώθηκαν τρία τραπέζια συζητήσεων με τα παρακάτω θέματα, τους αντίστοιχους ομιλητές και τις ανάλογες συζητήσεις:
α. επιστημολογικός λόγος και λόγος περί αρχιτεκτονικής
Δ. Κωτσάκης, Α. Αθανασίου, Π. Κούρος,
β. παράλληλοι και ασύμπτωτοι λόγοι (αρχιτεκτονική, τέχνη, επιστήμες)
Π. Τουρνικιώτης, Λ. Παπαδόπουλος, Φ. Γιαννίση, Δ. Πολυχρονόπουλος Γ. Τζιρτζιλάκης.
γ. θεωρητικός λόγος και αρχιτεκτονικό γίγνεσθαι
Ζ. Κοτιώνης , Κ. Μανωλίδης, Γ. Πανέτσος, Ρ. Σακελλαρίδου, Ron Walkey, Α. Κούρκουλας.
Α. Π. 32644, Αθήνα Δεκέμβριος 2004
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Οι παρεμβάσεις του ΣΑΔΑΣ - Πανελλήνιας Ένωσης Αρχιτεκτόνων για τα μείζονα θέματα της Αττικής και του μητροπολιτικού χώρου της Αθήνας, στοχεύουν στην βιώσιμη ανάπτυξη με εργαλεία τον χωροταξικό - πολεοδομικό σχεδιασμό και τις αστικές αναπλάσεις.
Οι περιπτώσεις του κτήματος Θων και των Προσφυγικών της Λεωφ. Αλεξάνδρας δίνουν το μέτρο για τις πολιτικές που έπρεπε να ακολουθήσει η Πολιτεία, με βάση τις παραπάνω κατευθύνσεις.
Δυστυχώς σοβαρά δείγματα ασύνδετων πολιτικών και αποσπασματικών επιλογών οδηγούν στην καθολική οικοπεδοποίηση και τσιμεντοποίηση και των τελευταίων ελεύθερων χώρων.
- Το μητροπολιτικό πάρκο του Ελληνικού τεμαχίζεται και δίδεται προς εκμετάλλευση στην εταιρεία «Ολυμπιακά Ακίνητα». Πλέον των 2.200 στρεμμάτων θα οικοδομηθούν καταστρατηγώντας και αυτόν τον Διεθνή Αρχιτεκτονικό Διαγωνισμό.
- Τα στρατόπεδα που αποδεσμεύονται είναι ο νέος στόχος για πλήρη οικοπεδοποίηση και ανέγερση εργατικών κατοικιών (!) επιστρέφοντας στον σχεδιασμό περασμένων δεκαετιών.
- Το Πασαλιμάνι ως σημαντικός ιστορικός τόπος του Πειραιά και του θαλάσσιου μετώπου του Σαρωνικού, επιχειρείται να εκχωρηθεί και αυτός για «αξιοποίηση» και αποκαθήλωση του δημόσιου χαρακτήρα του.
- Το Πάρκο στο Γουδί και οι προθέσεις για μεταφορά ποδοσφαιρικών γηπέδων, οι αναπλάσεις στην Αθήνα, οι πλατείες, οι παρεμβάσεις της ΕΑΧΑ, το πάρκο Ριζάρη, ο Ελαιώνας αλλά και οι καταπατημένες εκτάσεις του δημοσίου συνιστούν ένα εκρηκτικό μείγμα που κάποιος πρέπει να το διαχειριστεί με οριοθέτηση πολιτικών προς όφελος των πολιτών και της βιώσιμης ανάπτυξης.
- Τα Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα και η απαξίωση των Ξενία - των αξιολογότερων δειγμάτων αρχιτεκτονικής παρέμβασης - στο βωμό της «αξιοποίησης» αποτελούν σαφές δείγμα αναποτελεσματικών και επικίνδυνων πολιτικών.
Όλα τα παραπάνω - στις σύγχρονες πραγματικότητες - συνιστούν δείγματα υποβάθμισης του δημόσιου χώρου.
Αναδεικνύουν το πρόβλημα της διαχείρισης μια αστικής και μητροπολιτικής στρατηγικής. Όλες αυτές οι αναχρονιστικές στρεβλώσεις στο δημόσιο χώρο επιτείνονται με την εξακολουθητική πίεση του ιδιωτικού.
Ο ΣΑΔΑΣ - Πανελλήνια Ένωση Αρχιτεκτόνων αποφάσισε την διοργάνωση ενός κύκλου διεπιστημονικών συναντήσεων και δημόσιου διαλόγου για το μέλλον των πόλεων, για την αναζήτηση επιλύσεων για τα μείζονα θέματα της μητροπολιτικής διαχείρισης.
Απευθύνεται δε στη συντεταγμένη Πολιτεία, στους κοινωνικούς φορείς που παρεμβαίνουν καθημερινά για την προστασία και ανάδειξη των δημόσιων χώρων και τους καλεί σε συζήτηση και επαναθεώρηση στρατηγικών με στόχο τη διαφύλαξη της αρχιτεκτονικής και πολιτιστικής κληρονομιάς, των δημόσιων χώρων και την διασφάλιση του δημόσιου συμφέροντος μέσα από ολοκληρωμένες παρεμβάσεις για μια βιώσιμη ανάπτυξη και αναβάθμιση των αστικών τόπων.
Η αποτροπή της οικοπεδοποίησης και της αλόγιστης «ανάπτυξης» αποτελεί σήμερα την μείζονα προτεραιότητα για όλους μας.
Για το Διοικ. Συμβούλιο
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
Τ. ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΣ
Ο ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
Θ. ΠΑΠΠΑΣ