Δελτίο Τύπου
Α.Π. 39026, Αθήνα 27 Αυγούστου 2009
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Ο ΣΑΔΑΣ – Πανελλήνια Ένωση Αρχιτεκτόνων (ΣΑΔΑΣ – ΠΕΑ) εκφράζει την συμπαράστασή του στους πυρόπληκτους συνανθρώπους μας αφ’ ενός, και ταυτόχρονα την θλίψη και οργή του για το μεγάλο περιβαλλοντικό έγκλημα που ολοκλήρωσε την οικολογική καταστροφή στη ΒΑ Αττική.
Οι κατασκευές που άντεξαν καθώς και αυτές που δεν άντεξαν την επίθεση της φωτιάς, οι μετακινήσεις του πληθυσμού σε κατάσταση πανικού, τα στρατηγικά σημεία των πόλεων και των οικισμών που επλήγησαν, ο ρόλος των εμπλεκομένων δυνάμεων πυρόσβεσης πυροπροστασίας και διοικητικής μέριμνας, ανέδειξαν προβλήματα σχεδιασμού και οργάνωσης. Τα ανεκτίμητα διδάγματα που προσφέρονται με τόσο δραματικό τρόπο στους αρχιτέκτονες – πολεοδόμους και γενικότερα σε όλους τους επαγγελματίες του σχεδιασμού της οργάνωσης και της κατασκευής, δεν πρέπει για μια ακόμη φορά να πάνε χαμένα. Στις ολόμαυρες… ράχες της Αττικής πρέπει να φυτρώσει ξανά το πράσινο αλλά και η οίκο-λογική παιδεία που όταν λείπει καίονται και καταστρέφονται τα πάντα.
Είναι πλέον η ώρα για την αναζήτηση τόσο των υπευθύνων της καταστροφής, όσο και των λύσεων που οι αρχιτέκτονες μηχανικοί και πολεοδόμοι είναι εκπαιδευμένοι να προσφέρουν μέσω του σχεδιασμού και της οργάνωσης σε όλα τα επίπεδα. Η εγκληματική αμέλεια είναι αυταπόδεικτη για όσους όφειλαν να σχεδιάσουν να δοκιμάσουν και να εφαρμόσουν τα σχέδια διάσωσης και πυρόσβεσης που η κοινωνία υπαγορεύει, στα πλαίσια της πολιτικής για μια βιώσιμη ανάπτυξη. Πράγμα που όλες οι επιστημονικές, πολιτικές και παραγωγικές δυνάμεις σε επίπεδο – τουλάχιστον – αρχών αποδέχονται..
Ουδείς είναι άμοιρος ευθυνών. Από την ανώτατη πολιτική ηγεσία που νομοθετεί,- φέρει την κύρια ευθύνη- και κατηγορείται εύλογα, μέχρι τον δασάρχη που αποχαρακτηρίζει και οχυρώνεται στην νομοθεσία εκτελώντας έμμεσα ή άμεσα πολιτικές εντολές, αλλά και τον «ηρωικό» πυροσβέστη που θεωρεί και εγκρίνει «πυροπροστασίες» ενώ δεν λειτουργούν. Ακόμη και οι τοπικοί άρχοντες που βρίσκουν την ευκαιρία να προβληθούν στα ΜΜΕ παραπληροφορώντας και προκαλώντας πολλές φορές σύγχυση στις δυνάμεις της πυρόσβεσης. Τέλος ευθύνεται ο «ιδιώτης» -ο μέσος εμείς- idiot - που αδιαφορεί και δεν συμμετέχει στα κοινά με πρόσχημα την ανύπαρκτη κρατική παρουσία σε δύσκολες στιγμές όπως αυτές που οι κάτοικοι της Αττικής έζησαν τις τελευταίες μέρες.
Το λεκανοπέδιο ΑΤΤΙΚΗΣ είναι πεπερασμένο. Είναι ένα «νησί» που δεν μπορεί να επεκταθεί ούτε στα βουνά ούτε στη θάλασσα. Η βορειοανατολική αττική ξεχείλισε από το λεκανοπέδιο. Οι βόρειοι- βορειοανατολικοί άνεμοι που εισέρχονται από το άνοιγμα μεταξύ Πάρνηθας και Πεντέλης είναι πράγματι η ανάσα του Αθηναίου που στοιβάχθηκε στην πολυκατοικία του -60. Η βαρβαρότητα στην εκμετάλλευση της Αττικής γης πρέπει να σταματήσει με σχεδιασμό. Ο συγκεντρωτισμός σήμερα, δεν είναι τυχαίο φαινόμενο. Είναι πολιτική επιλογή και αποτυπώνει ένα φοβικό - συγκεντρωτικό κράτος. Οι σοβαρές διοικητικές πράξεις πραγματοποιούνται στην πρωτεύουσα. Νυχθημερόν πολίτες και διοίκηση πηγαινοέρχονται από περιφερειακές υπηρεσίες στο κέντρο. Τα περιφερειακά πανεπιστήμια είναι στελεχωμένα με «ιπτάμενους» καθηγητές και εσχάτως και με μεταφερόμενους φοιτητές. Οι γεννήσεις πραγματοποιούνται σε συντριπτική πλειοψηφία στην πρωτεύουσα. Οι εργολαβίες των δημοσίων έργων επιβλέπονται και διοικούνται από την Αθήνα. Πώς είναι δυνατόν να μειωθεί η ζήτηση για στέγη στην Αττική με αυτές τις συνθήκες;
Η αποκέντρωση είναι η μοναδική διέξοδος. Η ζήτηση για εγκατάσταση στην Αττική εντείνεται από το σύστημα της διοίκησης που δεν εκσυγχρονίζεται. Χωρίς την ουσιαστική διοικητική αποκέντρωση το οποιοδήποτε ρυθμιστικό σχέδιο που εσχάτως ανακοινώθηκε και διατελεί σε διαβούλευση, θα εξελιχθεί σε ένα άθροισμα σημειακών παρεμβάσεων που στη καλύτερη περίπτωση θα μεταθέτουν τον αναπτυξιακό σχεδιασμό στο μέλλον.
Η καταστροφή στην ΒΑ Αττική ανέδειξε την αναγκαιότητα για διασύνδεση των επιπέδων σχεδιασμού από το γενικό χωροταξικό επίπεδο μέχρι την πολεοδόμηση και την πράξη εφαρμογής Ρυθμιστικό σχέδιο χωρίς διοικητική αναδιάρθρωση-υποστήριξη είναι καταδικασμένο να υποστηρίζει αποσπασματικές επεμβάσεις και όχι την ισόρροπη ανάπτυξη.
Με αφορμή την τραγική νέα πραγματικότητα ο ΣΑΔΑΣ - ΠΕΑ επιθυμεί να επισημάνει ότι η πολιτική γης μέσω του ΡΣΑ ούτε σαφής είναι ούτε συνεγείρει τον μέσο πολίτη. Οι έννοιες «πληροφορούμαι», «συμμετέχω», «ενδιαφέρομαι» αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι του Ρυθμιστικού Σχεδιασμού. Στην παρούσα στιγμή πρέπει να αναμορφωθεί, να ξανασυζητηθεί ώστε να πληροί ώριμες ανάγκες της κοινωνίας που ζει και αναπτύσσεται στην Αττική.
Ο ΣΑΔΑΣ – ΠΕΑ πάντα υποστηρίζει την διοίκηση προς την κατεύθυνση του επιστημονικού σχεδιασμού. Επιθυμεί να συμμετέχει εποικοδομητικά και να συμβάλλει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο στην εξειδίκευση και στην αποσαφήνιση των σημείων που φαίνονται αδιευκρίνιστα και διχάζουν την επιστημονική κοινότητα.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
Ε. ΛΥΡΟΥΔΙΑΣ
Η ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
Μ. ΚΟΥΡΜΠΑΝΑ