Προς: Τον Υπουργό ΥΠΕΝ, κο Κωστή Χατζηδάκη

Κοινοποίηση:
– Τον Υφυπουργό Χωροταξίας & Αστικού Περιβάλλοντος ΥΠΕΝ, κο Δημήτριο Οικονόμου
– Τον Γενικό Γραμματέα Χωρικού Σχεδιασμού & Αστικού Περιβάλλοντος ΥΠΕΝ, κο Ευθύμιο Μπακογιάννη

Θέμα: Αρχιτεκτονικοί Διαγωνισμοί, διαφύλαξη και αναβάθμιση του δομημένου και αδόμητου Περιβάλλοντος

Αξιότιμε κύριε Υπουργέ,

Τα δημόσια έργα αποτελούν ένα δοκιμασμένο και χρήσιμο αναπτυξιακό εργαλείο για την αναζωογόνηση του κατασκευαστικού κλάδου και της οικονομίας γενικότερα. Ειδικά μετά από τη μακρά οικονομική κρίση που περάσαμε και που όπως φαίνεται θα έχει και συνέχεια λόγω των υγειονομικών εξελίξεων.

Το ΥΠΕΝ θα πρέπει να πρωτοστατεί σε αυτήν την προσπάθεια καθώς είναι το κατεξοχήν αρμόδιο υπουργείο για τη διαφύλαξη και αναβάθμιση του δομημένου και αδόμητου περιβάλλοντος της χώρας μας. Αυτό που μας ανησυχεί όμως ιδιαίτερα είναι ότι από τις πληροφορίες και τα μηνύματα που έχουμε φαίνεται ότι αυτές οι αξίες υποβαθμίζονται προς όφελος μιας γρήγορης και σε συνθήκες fast track προσδοκώμενης ανάπτυξης.

Η σύγχρονη αρχιτεκτονική είναι βασικό πολιτιστικό κεφάλαιο του μέλλοντος και η ποιοτική της αναβάθμιση θα έπρεπε να αποτελεί επιδίωξη και προϋπόθεση για κάθε σημαντική παρέμβαση στον δημόσιο χώρο και ιδιαίτερα σε έργα που έχουν έντονο αναπτυξιακό χαρακτήρα. Ο μόνος τρόπος για να επιτευχθεί αυτό είναι μέσα από τη διενέργεια Αρχιτεκτονικών Διαγωνισμών. Μια διαδικασία που έχει θεσμοθετηθεί από το ΥΠΕΝ ήδη από το 2011 και που είναι υποχρεωτική για κάθε αξιόλογο δημόσιο έργο καθώς εγγυάται την αξιοκρατία και το βέλτιστο αποτέλεσμα εξασφαλίζοντας με πολλούς τρόπους το δημόσιο συμφέρον.

Με λύπη όμως διαπιστώνουμε ότι αυτή η διαδικασία καταστρατηγείται συνεχώς. Οι παρεμβάσεις του συλλόγου μας είναι συνεχείς αλλά φαίνεται να μην έχουν αποτέλεσμα καθώς δεν υπάρχει κανένας έλεγχος για την τήρηση της νομοθεσίας. Το γεγονός αυτό θέτει σε κίνδυνο την ποιότητα κάθε αναπτυξιακής προσπάθειας εξόδου από την κρίση θυμίζοντας σε μεγάλο βαθμό την άναρχη οικιστική και τουριστική ανάπτυξη της δεκαετίας του 70 και τα επώδυνα αποτελέσματά της για το δημόσιο χώρο.

Σημαντικά έργα που προβάλλονται πρόσφατα στα ΜΜΕ, όπως η ανάπλαση στο τ. βασιλικό κτήμα Τατοϊου, η επέκταση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, η ανάπλαση της Ακαδημίας Πλάτωνος κλπ, αλλά και παλιότερα όπως ο χωρικός και αρχιτεκτονικός σχεδιασμός του μητροπολιτικού πάρκου Παύλου Μελά, η αξιοποίηση της κοιλάδας των Τεμπών, ακόμα και η ίδια η πλατεία Ομονοίας, προχωρούν με μελέτες που έχουν προκύψει παραβιάζοντας ή παρακάμπτοντας την κείμενη νομοθεσία.

Ιδιαίτερη αναφορά θα πρέπει να κάνουμε και σε πλήθος έργων που αποτελούν συμπράξεις δημοσίου και ιδιωτικού συμφέροντος (ΣΔΙΤ). Είναι δυνατόν τα σημαντικότατα αυτά έργα να εξαιρούνται από την υποχρέωση διενέργειας αρχιτεκτονικού διαγωνισμού όταν ακόμα και οι ίδιες οι ιδιωτικές εταιρείες αυτή τη διαδικασία επιλέγουν πλέον προκειμένου να διασφαλίσουν την οικονομική υπεραξία που τους προσδίδει η προβολή και η υλοποίηση της καλύτερης δυνατής αρχιτεκτονικής πρότασης;

Είναι αναγκαίο η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ να ενεργήσει άμεσα και δυναμικά ώστε να εξασφαλίσει το μέγιστο δυνατό αναπτυξιακό κέρδος για την χώρα αλλά ταυτόχρονα και μια παρακαταθήκη έργων που θα συμβάλλουν σε ένα δομημένο και υπαίθριο δημόσιο χώρο υψηλών προδιαγραφών για τον οποίο όλοι θα είμαστε περήφανοι. Πιστεύουμε ότι η ποιότητα του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα μέσα επίτευξης ενός τέτοιου στόχου δίνοντας ταυτόχρονα την κοινωνικοοικονομική υπεραξία που οφείλεται σε κάθε αναπτυξιακή προσπάθεια.

Με εκτίμηση,

Για το Διοικητικό Συμβούλιο ΣΑΔΑΣ – ΠΕΑ

Ο Πρόεδρος
Δημήτρης Ξυνομηλάκης