Αίτημα έκδοσης διευκρινιστικών Εγκυκλίων ως προς τις κατηγορίες των Ειδικών Αρχιτεκτονικών Μελετών και το αποκλειστικό δικαίωμα εκπόνησής τους από Αρχιτέκτονες Μηχανικούς
Α.Π 67119 / Αθήνα 23 Δεκεμβρίου 2021
Προς
- Υπουργείο Πολιτισμού & Αθλητισμού
– Υπουργό, κα Λίνα Γ. Μενδώνη
– Γενικό Γραμματέα Πολιτισμού, κο Γεώργιο Διδασκάλου - Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας
– Υπουργό, κο Κώστα Σκρέκα
– Υφυπουργό Χωροταξίας & Αστικού Περιβάλλοντος, κο Νικόλαο Ταγαρά
– Γενικό Γραμματέα Χωρικού Σχεδιασμού & Αστικού Περιβάλλοντος, κο Ευθύμιο Μπακογιάννη - Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης
– Υπουργό, κο Κυριάκο Πιερρακάκη
Κοινοποίηση:
– Πρόεδρο ΤΕΕ, κο Γιώργο Στασινό
Θέμα: Αίτημα έκδοσης διευκρινιστικών Εγκυκλίων ως προς τις κατηγορίες των Ειδικών Αρχιτεκτονικών Μελετών και το αποκλειστικό δικαίωμα εκπόνησής τους από Αρχιτέκτονες Μηχανικούς
Αξιότιμοι κ.κ.,
Στην τελευταία νομοθετική ρύθμιση που αφορά στα επαγγελματικά δικαιώματα των Μηχανικών, το ΠΔ. 99/2018, ξεκαθαρίζεται ότι εκτός των Αρχιτεκτονικών Μελετών Κτηριακών Έργων υπάρχουν και οι Ειδικές Αρχιτεκτονικές Μελέτες, δικαίωμα εκπόνησης των οποίων έχουν μόνον οι Αρχιτέκτονες Μηχανικοί.
Οι ειδικές αρχιτεκτονικές μελέτες αφορούν έργα ειδικών προδιαγραφών και αυξημένης πολυπλοκότητας. Για τον λόγο αυτό ο νομοθέτης, αντιλαμβανόμενος τη σημασία τους, προκρίνει τη διάκριση ώστε, λόγω των απαιτούμενων ειδικών επιστημονικών γνώσεων να απαιτήσει τις συγκεκριμένες μελέτες να τις εκπονούν αποκλειστικά Αρχιτέκτονες.
Προσπαθώντας να ορίσει τις περιοχές στις οποίες, προκειμένου για κτηριακά έργα, υπάρχει απαίτηση αυτών των μελετών, ο νομοθέτης παραθέτει μια ενδεικτική λίστα περιοχών αυξημένης σημασίας όπου είναι απαιτητές οι ειδικές αρχιτεκτονικές μελέτες, χωρίς να αναφέρει ξεκάθαρα όλες τις περιοχές που άπτονται των αρμοδιοτήτων του ΥΠΠΟΑ. Ενώ γίνεται αναφορά σε παραδοσιακούς οικισμούς, ιστορικούς τόπους κλπ, δεν αναφέρονται συγκεκριμένα οι αρχαιολογικοί χώροι ή οι χώροι προστασίας μνημείων. Φυσικά δεν υπάρχει αμφισβήτηση ότι μια αρχιτεκτονική μελέτη σε αρχαιολογικό χώρο έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις, ως εκ τούτου το λογικό συμπέρασμα είναι ότι οι συγκεκριμένοι χώροι εντάσσονται στους χώρους που παρουσιάζονται στην ενδεικτική λίστα.
Για να μη διατηρούνται όμως παρερμηνείες και λάθος εκτιμήσεις, που έχουν ήδη διαπιστωθεί, από τις αρμόδιες Υπηρεσίες ελέγχου ως προς το είδος των απαιτούμενων κάθε φορά αρχιτεκτονικών μελετών, προτείνουμε να εκδώσετε Ειδική Εγκύκλιο που θα επισημαίνει ρητά ότι αρχιτεκτονικές μελέτες που αφορούν σε χώρους που προστατεύονται από το Υπουργείο σας, είτε χώρους επιρροής και προστασίας για τους οποίους γνωμοδοτούν οι Υπηρεσίες του Υπουργείου σας, αποτελούν μελέτες ειδικών αρχιτεκτονικών απαιτήσεων οπότε και εμπίπτουν όπως είναι αυτονόητο στην κατηγορία των ειδικών αρχιτεκτονικών μελετών, ειδικότερα μάλιστα στην κατηγορία V σύμφωνα με το ΑΡΘΡΟ 82 (Π.Δ. 696/74 ως τροποποιήθηκε με το Π.Δ. 515/89) για τις κατηγορίες αρχιτεκτονικών μελετών.
Στη συνέχεια το ΥΠΕΝ θα είναι καλό να εκδώσει αντίστοιχη Ειδική Εγκύκλιο προς τις ΥΔΟΜ, ώστε κατά τον έλεγχο των φορολογικών που διενεργείται από τις ΥΔΟΜ κατά την αδειοδοτική διαδικασία και την έκδοση της διοικητικής πράξης, να διασφαλίζεται η απαίτηση εκπόνησης των εν λόγω αρχιτεκτονικών μελετών αποκλειστικά από Αρχιτέκτονες Μηχανικούς.
Τέλος, το ΥΠΕΝ σε συνεργασία και με το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης οφείλει να προσαρμόσει το ηλεκτρονικό σύστημα έκδοσης αδειών που διαχειρίζεται το ΤΕΕ προκειμένου να εφαρμόζεται η νομοθεσία, ώστε για τις περιπτώσεις των ειδικών αρχιτεκτονικών μελετών να επιτρέπεται η ανάρτησή τους μόνον από Αρχιτέκτονες Μηχανικούς.
Παρατίθεται απόσπασμα από το ΠΔ. 99 / 2018, στο αρθ.4, παρ. 2.:
“ Ο Αρχιτέκτονας Μηχανικός έχει τα εξής επαγγελματικά δικαιώματα:
β. Εκπόνηση Αρχιτεκτονικών Μελετών Κτηριακών Έργων.
γ. Εκπόνηση Ειδικών Αρχιτεκτονικών Μελετών, ενδεικτικά: κτήρια σε παραδοσιακό οικισμό, παραδοσιακό ή ιστορικό τμήμα πόλης, οικιστικό σύνολο που έχει χαρακτηρισθεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο, καθώς και για κηρυγμένα διατηρητέα κτήρια ή νεότερα μνημεία – Διαμορφώσεις και επεμβάσεις σε κοινοχρήστους χώρους, σε οικιστικά σύνολα όταν πρόκειται για παραδοσιακούς οικισμούς, κηρυγμένους διατηρητέους ή ιστορικά κέντρα πόλεων.”
με βάση το οποίο τεκμηριώνεται η ανάγκη έκδοσης των παραπάνω Εγκυκλίων εφαρμογής του, όπως και η υλοποίηση από τη Διοίκηση των απαραίτητων προσαρμογών του Συστήματος Εκδόσεως Αδειών προκειμένου να μην παραβιάζεται αυθαίρετα η ισχύουσα νομοθεσία.
ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ
Σύμφωνα με το ΑΡΘΡΟ 82 (Π.Δ. 696/74 ως τροποποιήθη με το Π.Δ. 515/89):
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΙ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΤΙΡΙΑΚΩΝ ΕΡΓΩΝ
1. Έκαστη των εν άρθρω 80 αναφερόμενων επί μέρους μελετών κτιριακού έργου αναλόγως των απαιτήσεων, του αντικειμένου και της δυσχέρειας αυτού υπάγεται εις μίαν των κατά τας επόμενους παραγράφους κατηγοριών. Δι‘ έν και το αυτό έργον αι επί μέρους μελέται δύνανται να υπάγωνται εις διαφόρους κατηγορίας.
2. Κατηγορίες Αρχιτεκτονικών Μελετών.
Οι κατηγορίες αρχιτεκτονικών μελετών κτιριακών έργων είναι οι ακόλουθες:
α) Κατηγορία Ι
Αρχιτεκτονικές μελέτες που έχουν ως αντικείμενο κτίρια μονόροφα με στοιχειώδη εσωτερική διάταξη και απλούστατη διαμόρφωση του όγκου τους, όπως αποθήκες και υπόστεγα αγροτικής χρήσης, δεξαμενές υπόγειες, μικρού μεγέθους σταύλοι, μεμονωμένα κτίρια χώρων στάθμευσης ενός ή δύο μικρών αυτοκινήτων.
β) Κατηγορία ΙΙ
Αρχιτεκτονικές μελέτες που έχουν ως αντικείμενο κτίρια με απλή λειτουργία, εσωτερική διάταξη και διαμόρφωση του όγκου τους, όπως βιομηχανικές και εμπορικές αποθήκες, δεξαμενές υπέργειες, κτίρια στάθμευσης αυτοκινήτων, βιοτεχνικά κτίρια με απλή λειτουργική διάταξη.
γ) Κατηγορία ΙΙΙ
Αρχιτεκτονικές μελέτες που έχουν ως αντικείμενα κτίρια με αυξημένες απαιτήσεις λειτουργίας, εσωτερικής διάταξης και διαμόρφωσης του όγκου τους, όπως κτίρια κατοικιών, κτίρια γραφείων, καταστήματα, νηπιαγωγεία, παιδικοί σταθμοί, σχολικά κτίρια στοιχειώδους και μέσης εκπαίδευσης, σιδηροδρομικοί σταθμοί, σταθμοί λεωφορείων, βιομηχανικά κτίρια, υδατόπυργοι, τουριστικές εγκαταστάσεις μέχρι και Β‘ τάξης, κινηματογράφοι, ανοικτές αθλητικές εγκαταστάσεις, μικρής κλίμακας κτίρια προνοιακού χαρακτήρα, και γενικά κάθε φύσεως έργα που δεν εμπίπτουν στις άλλες κατηγορίες.
δ) Κατηγορία IV
Αρχιτεκτονικές μελέτες που έχουν ως αντικείμενο κτίριο με σύνθετη λειτουργία και αυξημένες τεχνικές ή αισθητικές απαιτήσεις, όπως κτίρια ανώτατης και ανώτερης εκπαίδευσης, θέατρα, εκκλησίες, νοσοκομεία, διοικητικά κτίρια, μουσεία, βιβλιοθήκες, αίθουσες πολλαπλών χρήσεων, εμπορικά κέντρα, κλειστές αθλητικές εγκαταστάσεις, αεροσταθμοί, τουριστικές εγκαταστάσεις τάξης ανώτερης της Β’.
ε) Κατηγορία V
Αρχιτεκτονικές μελέτες που έχουν ως αντικείμενο έργο ή τμήμα έργων των οποίων οι αυξημένες λειτουργικές, αισθητικές ή τεχνικές απαιτήσεις επιβάλλουν αναζήτηση και μελέτη δυσανάλογη προς την δαπάνη εκτέλεσης, όπως εντάξεις μνημείων εν γένει, διαμορφώσεις ελεύθερων χώρων και τοπίου (πλατειών, κήπων, πάρκων, περιβάλλοντος χώρου κτιρίου), περίπτερα εκθέσεων, επίπλωση και εξοπλισμό χώρων, εσωτερικές διακοσμήσεις, εργασίες συντήρησης, αποκατάστασης ή επέμβασης σε κτίρια χαρακτηρισμένα σαν μνημεία, διατηρητέα ή παραδοσιακά.
Από το ΠΔ. 99 / 2018, στο αρθ.4
Ο Αρχιτέκτονας Μηχανικός έχει τα εξής επαγγελματικά δικαιώματα:
α. Χωροθέτηση και περιβαλλοντική ένταξη και ενσωμάτωση κατασκευών.
β. Εκπόνηση Αρχιτεκτονικών Μελετών Κτηριακών Έργων.
γ. Εκπόνηση Ειδικών Αρχιτεκτονικών Μελετών, ενδεικτικά: κτήρια σε παραδοσιακό οικισμό, παραδοσιακό ή ιστορικό τμήμα πόλης, οικιστικό σύνολο που έχει χαρακτηρισθεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο, καθώς και για κηρυγμένα διατηρητέα κτήρια ή νεότερα μνημεία – Διαμορφώσεις και επεμβάσεις σε κοινοχρήστους χώρους, σε οικιστικά σύνολα όταν πρόκειται για παραδοσιακούς οικισμούς, κηρυγμένους διατηρητέους ή ιστορικά κέντρα πόλεων.
δ. Εκπόνηση μελετών Παθητικής Πυροπροστασίας Κτηριακών Έργων.
ε. Αποτύπωση υφισταμένων κτηρίων.
στ. Εκπόνηση μελετών ακουστικής κτηρίων και ηχομόνωσης.
ζ. Σχεδιασμός Εσωτερικών Χωρών.
η. Εκπόνηση μελετών περιβάλλοντος χώρου.
θ. Εκπόνηση μελετών φωτισμού και ανάδειξης κτηρίων και συνόλων ως προς τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό.
ι. Βιοκλιματικός σχεδιασμός κτηρίων και αρχιτεκτονικών συνόλων.
Με εκτίμηση,
Για το Διοικητικό Συμβούλιο ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ
Ο Πρόεδρος
Δημήτρης Ξυνομηλάκης