Προηγούμενη σελίδα

Πολυετές Πρόγραμμα Εργασιών ΣΑΕ

 

Η Στρατηγική του Συμβουλίου Αρχιτεκτόνων Ευρώπης (ΣΑΕ)

Το Πολυετές Πρόγραμμα Εργασιών 2006-2008 του ΣΑΕ

Αναλυτικό Πρόγραμμα Εργασιών

Τελικό

 

Εισαγωγή

Στη Γενική του Συνέλευση, τον Απρίλιο του 2005, το ΣΑΕ υιοθέτησε τους Στρατηγικούς Στόχους για την περίοδο 2006-2008. Στη συνέχεια, το Διοικητικό Συμβούλιο συνέταξε Πολιτική Ατζέντα (βλ: 176/05/AS/AJ) για την ίδια περίοδο. Το παρόν έγγραφο θέτει λεπτομερώς το σχετικό Πολυετές Πρόγραμμα Εργασιών, έτσι ώστε, από τον Ιανουάριο του 2006, να χρησιμεύσει και ως γενική πηγή πληροφόρησης των καθηκόντων της νέας δομής εργασίας του ΣΑΕ. Στην πραγματικότητα, το έγγραφο αυτό είναι μία καταγραφή των πραγμάτων και καταστάσεων που θα έχει να αντιμετωπίσει το ΣΑΕ στην προσπάθειά του να γίνει πιο αποτελεσματικό, αποδοτικό και παραγωγικό κατά την εκτέλεση του έργου του.

Μετά από έγκριση της Γενικής του Συνέλευσης για το σχετικό θέμα, το ΣΑΕ αποφάσισε να αντιμετωπίσει τα φλέγοντα ζητήματα που απασχολούν το επάγγελμα υιοθετώντας μια τακτική διαφοροποίησης των κύριων τομέων του, υιοθετώντας μία θεματική αντιμετώπιση που να βασίζεται σε τρία σημεία, όπως αυτά αναπτύσσονται στα παρακάτω κεφάλαια 1, 2 και 3.

 

1. Πρόσβαση στην Άσκηση του Επαγγέλματος

1.1 Κριτήρια Εκπαίδευσης και Κατάρτισης και Συνεργασία με τις Αρχιτεκτονικές Σχολές

Ανωτάτη Εκπαίδευση

Είναι εξαιρετικά κρίσιμο για το επάγγελμα να εξασφαλιστεί πως η ποιότητα των σπουδών που παρέχεται στους φοιτητές αρχιτεκτονικής είναι του υψηλότερου δυνατού επιπέδου. Συγκεκριμένα, το ΣΑΕ θα προωθήσει περαιτέρω το διεθνώς αποδεκτό κριτήριο της τουλάχιστον πενταετούς διάρκειας πλήρους απασχόλησης εκπαίδευσης και, επιπλέον, με τουλάχιστον δύο χρόνια πρακτικής κατάρτισης. Επίσης, το ΣΑΕ θα επιδιώξει να διασφαλίσει ότι η ποιότητα της παρεχόμενης πλήρους απασχόλησης εκπαίδευση στους φοιτητές της αρχιτεκτονικής αγγίζει τα όσο το δυνατόν υψηλότερα κριτήρια, πιθανόν μέσω της χρησιμοποίησης πιστοποιητικού ή/και επικυρωμένων προγραμμάτων.

Για τους λόγους αυτούς, το ΣΑΕ πιστεύει ότι θα πρέπει να επιδιωχθεί μία πιο στενή συνεργασία με τις Σχολές Αρχιτεκτονικής στην Ευρώπη. Η Ομάδα Εργασίας του ΣΑΕ για την Εκπαίδευση και η Κοινή Ομάδα Εργασίας μεταξύ του ΣΑΕ και της ΕΕΑΣ (Ευρωπαϊκής Ένωσης Αρχιτεκτονικών Σπουδών – European Association of Architectural Education, EAAE) θα είναι τα Σώματα εργασίας τα οποία κυρίως θα καταγράφουν τα ζητήματα πάνω στο θέμα αυτό και, ως εκ τούτου, θα καλλιεργούν τη σχέση μεταξύ των δύο οργανισμών.

Σημαντικό ερώτημα αποτελεί η Διαδικασία της Μπολόνια, η οποία έχει έντονη επίδραση στον τρόπο με τον οποίο είναι οργανωμένη στην Ευρώπη η ανωτάτη εκπαίδευση και που οδηγεί στην πραγματοποίηση του Ευρωπαϊκού Τομέα Ανωτάτηςόπου εμφανίζεται αυξημένη κινητικότητα φοιτητών λόγω της μεγάλης συγκρισιμότητας των μαθημάτων σε όλη την Ευρώπη. Το αρχιτεκτονικό επάγγελμα και οι σχολές αρχιτεκτονικής θα πρέπει να ασχοληθούν με το θέμα αυτό, προκειμένου να διασφαλίσουν ότι οι αλλαγές δε θα υποβαθμίσουν, σε καμία περίπτωση, ούτε την ποιότητα των σπουδών που παρέχονται στις Σχολές Αρχιτεκτονικής, αλλά ούτε και την απαίτηση για τη διατήρηση της πενταετούς διάρκειας φοίτησης ως απαραίτητο κριτήριο, ανεξάρτητα από την πρακτική εμπειρία.

Επαγγελματική Κατάρτιση

Είναι αναγκαίο να διασφαλιστεί, ως μέρος του εκτενούς ακαδημαϊκού προγράμματος σπουδών τους, πως οι φοιτητές της αρχιτεκτονικής θα έρθουν σε επαφή και θα έχουν σαφή πληροφόρηση για την πραγματικότητα της φύσης του επαγγέλματος που έχει να αντιμετωπίσει ένας αρχιτέκτονας κατά την άσκηση του επαγγέλματός του. Θα πρέπει να γίνει ευρεία συζήτηση ως προς τα στοιχεία που θα πρέπει να περιλαμβάνει το τμήμα αυτό του αναλυτικού προγράμματος σπουδών.

Πρακτική Επαγγελματική Εξάσκηση

Υπάρχει μια σχετική διαφορά και ‘ασυνέχεια’ μεταξύ της εκπαίδευσης και κατάρτισης των αρχιτεκτόνων και αυτής καθεαυτής της άσκησης του επαγγέλματος. Αυτό ξεπερνιέται με την επιδίωξη και απόκτηση μιας περιόδου πρακτικής εμπειρίας. Όμως, ο τρόπος με τον οποίο η σημαντική αυτή περίοδος κατάρτισης είναι δομημένος διαφέρει σημαντικά από χώρα σε χώρα της Ευρωπαϊκής ‘Ένωσης. Επιπλέον, επειδή είναι πάρα πολύ λίγες οι χώρες που έχουν προβεί σε νομοθετικές ρυθμίσεις σε σχέση με την περίοδο αυτή, είναι απαραίτητο να μελετηθούν οι διάφορες προσεγγίσεις που χρησιμοποιούνται σήμερα στην ΕΕ. Το ΣΑΕ θα φροντίσει να αναλάβει τη σχετική μελέτη και, ανάλογα με τα αποτελέσματα, θα ετοιμάσει και θα εκδώσει κατευθυντήριες γραμμές ως προς το τι συνιστά, κατά τη γνώμη του, ως καλύτερη πρακτική πάνω σ’ αυτό το θέμα.

ΣυνεχήςΕπαγγελματική Ανάπτυξη (ΣΕΑ)

Στη σημερινή κοινωνία, είναι απαραίτητο οι επαγγελματίες να διατηρούν και να συμπληρώνουν τις γνώσεις και τις ικανότητές τους συνεχώς, με τέτοιο τρόπο ώστε αυτό να μπορεί άμεσα να επιδειχθεί στους πιθανούς πελάτες. Μία τέτοια ΣΕΑ μπορεί να παρασχεθεί από πολλές πηγές, όπως από Επαγγελματικούς οργανισμούς, από τις Σχολές Αρχιτεκτονικής, και άλλους φορείς. Είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι η παρεχόμενη ΣΕΑ προς το επάγγελμα θα είναι πολύ υψηλής ποιότητας, ευαπόκτητη και ότι θα παρακολουθείται με τέτοιο τρόπο ώστε να αποτελεί αξιόπιστη απόδειξη ότι δέσμευση του επαγγέλματος είναι να διασφαλίζει πως η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών, που βασίζονται στον εκσυγχρονισμό των γνώσεων και ικανοτήτων, παρέχονται πάντα με γνώμονα το κοινό συμφέρον Το ΣΑΕ θα φροντίσει να διευκρινίσει τους αντίστοιχους ρόλους μεταξύ των σχολών και του επαγγέλματος σε σχέση με την Πολιτική της ΣΕΑ και των προγραμμάτων.

1.2 Νομοθετικές Πλευρές Πρόσβασης στο Επάγγελμα

Υπάρχουν αρκετές νομοθετικές ρυθμίσειςπου επηρεάζουν το αρχιτεκτονικό επάγγελμα, καθώς επίσης υπάρχουν και πολλοί τρόποι με τους οποίους νομοθετείται το επάγγελμα. Με τη σημερινή εξέλιξη του τρόπου προσέγγισης με τον οποίο η Ευρωπαϊκή Ένωση νομοθετεί, και συγκεκριμένα με τη χρήση καλύτερων, εναλλακτικών νομοθετικών προσεγγίσεων, το ΣΑΕ θα ελέγξει τα υπάρχοντα νομοθετικά μοντέλα και θα φροντίσει να κατανοήσει καλύτερα τη νομοθεσία που διέπει το επάγγελμα και πώς αυτή επηρεάζει τον τρόπο λειτουργίας των αρχιτεκτόνων που παρέχουν αρχιτεκτονικές υπηρεσίες στο κοινό. Με αυτό τον τρόπο, το ΣΑΕ θα διερευνήσει το ενδεχόμενο επινόησης νέων εννοιών.

Διαδικασίες Αναγνώρισης Τίτλων

Με την πρόσφατη υιοθέτηση μίας νέας Ευρωπαϊκής Οδηγίας σχετικά με την Αναγνώριση Επαγγελματικών Προσόντων (2005/36/EC), η οποία οδηγεί στην κατάργηση της Οδηγίας των Αρχιτεκτόνων, υπάρχει ανάγκη το ΣΑΕ, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και άλλους, να μελετήσει και να κατανοήσει τις νέες μεθόδους για την αναγνώριση και καταγραφή νέων ή τροποποιημένων τίτλων που θα παρέχονται από τις σχολές αρχιτεκτονικής που θα ακολουθήσουν. Με δεδομένο ότι με τις καινούριες διαδικασίες θα ασχοληθεί η «επιτροπολογία», υποβοηθούμενη από μία ομάδα εμπειρογνωμόνων με εμπειρία συναφή με το επάγγελμα, υπάρχει πίεση ώστε η εργασία αυτή να γίνει μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα προκειμένου να διασφαλιστεί ότι δε θα υπάρξει καμία καθυστέρηση που πιθανόν να επιτρέψει την αναγνώριση «κατώτερης ποιότητας» προσόντων. Πέρα όμως από αυτή τη διαδικασία διαφύλαξης, θα προκύψουν και ευκαιρίες στο να καταγραφούν προβληματισμοί που αφορούν στο επάγγελμα, καθώς και στο να υποστηριχθούν προτάσεις και να τεθούν υπόψη των Κρατών Μελών.

Διαδικασίες Χορήγησης Άδειας (Συμπεριλαμβανομένης της Καταγραφής στα Μητρώα)

Δεδομένου του ότι η συνειδητοποίηση της σημαντικότατης επίδρασης που ασκεί η αρχιτεκτονική στην κοινωνία, στον πολιτισμό, και στους κοινωνικούς και οικονομικούς παράγοντες αυξάνεται όλο και περισσότερο, υπάρχουν αυξημένες ανησυχίες για το πώς ο καταναλωτής μπορεί να είναι σίγουρος ότι ο αρχιτέκτονας που επέλεξε είναι ικανός ή όχι. Ένας τρόπος προσέγγισης, που ήδη χρησιμοποιείται ευρέως σε πολλά μέρη της Ευρώπης, είναι η χορήγηση άδειας ασκήσεως επαγγέλματοςστους αρχιτέκτονες. Το ΣΑΕ θα εξακολουθήσει να μελετάει τις διάφορες προσεγγίσεις χορήγησης αδειών (που θα περιλαμβάνει την απλή καταγραφή στα μητρώα εκείνων που κατέχουν αναγνωρισμένα πτυχία) και θα εξάγει συμπεράσματα τα οποία θα του επιτρέψουν να κάνει προτάσεις ως προς το πώς το επάγγελμα και οι οργανισμοί που το εκπροσωπούν θα πρέπει να προσεγγίσουν το κρίσιμο αυτό θέμα. Οι αποφάσεις του θα διέπονται από την αρχή ότι οι αρχιτέκτονες, όταν παρέχουν υπηρεσίεςεκτός της χώρας έδρας τους, θα παρέχουν εκείνες μόνο τις υπηρεσίες που η εκπαίδευση, η κατάρτιση και/ή η εμπειρία τους έχει καταστήσει ικανούς.

Μεταφερσιμότητα Διαπιστευτηρίων

Στα πλαίσια της καινούριας ΚοινοτικήςΟδηγίας Αμοιβαίας Αναγνώρισης Πτυχίων, η οποία επιφέρει την ιδέα του κοινού σημείου επαφής, φαίνεται να υπάρχει πεδίο για εντονότερη συμμετοχή των επαγγελματικών οργανισμών, ιδιαίτερα των νομοθετικών, στη διαχειριστική εξυγίανση των οποιοδήποτε θεμάτων αναγνώρισης, με την ενισχυμένη συνεργασία μεταξύ του επαγγέλματος και των αρμόδιων Αρχών. Το ίδιο ισχύει και για την προτεινόμενη Οδηγία για τις Υπηρεσίες στην Εσωτερική Αγορά, όπου η τελευταία θέτει το σοβαρό ζήτημα της ενισχυμένης διαχειριστικής συνεργασίας, στην οποία τα Κράτη Μέλη θα δεσμευτούν, βασισμένη σε επαρκείς διαδικασίες και συστήματα, συμπεριλαμβανομένων τραπεζών πληροφοριών.

Στα πλαίσια της διεθνούς εμπορικής δραστηριότητας, και ιδιαίτερα στις διμερείς συμφωνίες κοινής αναγνώρισης, υπάρχει η ανάγκη να τεθούν επαρκείς, αποτελεσματικές και ξεκάθαρες διαδικασίες, μέσω των οποίων θα είναι δυνατόν να αποδειχθεί και να επικυρωθεί ότι τα πρόσωπα εκείνα που επιθυμούν να ωφεληθούν από τέτοιου είδους συμφωνίες έχουν αποκτήσει το πραγματικό επίπεδο γνώσεων που απαιτείται, συμπεριλαμβανομένης και της πρακτικής εμπειρίας, για τις χώρες του Τρίτου Κόσμου.

Υπό αυτή την έννοια, το ΣΑΕ αναλαμβάνει να κάνει διεξοδική έρευνα ως προς το ζήτημα αυτό, με σκοπό να επινοήσει την ιδέα ενός μοντέλου τύπου «Συμψηφιστικού Γραφείου», το οποίο θα οργανωθεί υπό την αιγίδα του ΣΑΕ, σε συνεργασία με τις αρμόδιες Αρχές, όπου αυτό απαιτείται.

1.3 Προφίλ του Επαγγέλματος

Ο ορισμός και η κατανόηση του προφίλ του επαγγέλματος σήμαινε πολλή δουλειά εκ μέρους του ΣΑΕ. Στην αντιμετώπιση του ζητήματος αυτού, πολύ σημαντική για το ΣΑΕ ήταν η συνεργασία του και η ανταλλαγή απόψεων με άλλα νομοθετημένα επαγγέλματα στα οποία οι ομοιότητες που αντιμετωπίστηκαν είναι προφανείς (βλέπε παρακάτω). Λαμβάνοντας υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του αρχιτεκτονικού επαγγέλματος, το ΣΑΕ έχει να αντιμετωπίσει έναν αριθμό παραγόντων που σχετίζονται άμεσα με το ερώτημα της πρόσβασης στο επάγγελμα.

Ορισμός του Επαγγελματικού Προφίλ

Με τις αλλαγές που επιφέρουν η Διαδικασία της Μπολόνια, οι πιέσεις της αγοράς και οι απαιτήσεις της κοινωνίας, υπάρχει η ανάγκη να εστιάσουμε, με ένα δομημένο τρόπο, στο επαγγελματικό προφίλ εκείνων που κατέχουν τα προσόντα στον τομέα της αρχιτεκτονικής. Η εστίαση αυτή θα επεκταθεί έτσι ώστε να καλύπτει τη νέα αντιμετώπιση προς την ανωτάτη εκπαίδευση που προωθεί η Διαδικασία της Μπολόνια, καθώς και προς τις πιέσεις που ολοένα και περισσότερο η πληροφορημένη κοινωνία ασκεί στο επάγγελμα.

Χρήση του Τίτλου «Αρχιτέκτων»

Από τότε που υιοθετήθηκε η Οδηγία Αρχιτεκτόνων, και μάλιστα από τότε που ιδρύθηκε το ΣΑΕ, έχει υπάρξει σημαντικός διάλογος στο ζήτημα της προστασίας του τίτλου έναντι της προστασίας του λειτουργήματος. Έχει αποδειχθεί ότι, ακόμα και σε Κράτη Μέλη όπου η προστασία του τίτλου είναι εγγυημένη από το νόμο, η εξέλιξη της αγοράς και η αυξημένη απελευθέρωση των υπηρεσιών επιφέρει καταστάσεις όπου προκύπτουν σημαντικές τριβές σχετικά με τον ορισμό του ποιος είναι ικανός να σχεδιάσει και τι μπορεί να σχεδιάσει. Το φαινόμενο αυτό ενισχύεται ακόμα περισσότερο από τη σύγχυση που δημιουργείται με την εφαρμογή της Διαδικασίας της Μπολόνια (βλέπε παραπάνω).

Υπάρχει επιτακτική ανάγκη να διευκρινιστεί το ζήτημα αυτό, ιδιαίτερα για λόγους παροχής ικανών εγγυήσεων προς τους πελάτες και τους καταναλωτές. Υπάρχει ανάγκη για το ΣΑΕ, στη δεδομένη αυτή στιγμή, να αντιμετωπίσει σοβαρά το θέμα αυτό.

Λειτούργημα – Οι Αποστολές του Αρχιτέκτονα

Όπως ήδη παρατέθηκε παραπάνω, υπάρχει ενεργός διάλογος σχετικά με το ποιες είναι οι αποστολές του αρχιτέκτονα. Πέραν όμως του ζητήματος της χρήσης του τίτλου, υπάρχει η ανάγκη να ληφθούν υπόψη οι περιπτώσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη, όπου και άλλα επαγγέλματα ολοένα και περισσότερο παρέχουν υπηρεσίες σχεδιασμού κτιρίων και που, ως εκ τούτου, οι αρχιτέκτονες ολοένα και περισσότερο εργάζονται σε διεπιστημονικές και/ή συνεταιρισμούς. Για το λόγο αυτό, είναι απαραίτητο να διευκρινιστούν καλύτερα οι όροι για την παρέμβαση του αρχιτέκτονα και να τεθούν οι λειτουργίες τις οποίες ο αρχιτέκτονας καλείται να εκπληρώσει προκειμένου να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των πελατών και της κοινωνίας.

Το ΣΑΕ, κατά τη διάρκεια των τελευταίων 12 χρόνων, έχει διεξάγει αρκετές μελέτες πάνω σ’ αυτά τα θέματα και θα στηριχθεί πάνω στα συμπεράσματα της προηγούμενης αυτής εργασίας προκειμένου να ακολουθήσει μία νέα προσέγγιση στο ευαίσθητο αυτό ζήτημα.

1.4 Έρευνα

Εφαρμοσμένη Έρευνα

Η Ευρωπαϊκή Ένωση προωθεί την ιδέα ότι η έρευνα και η καινοτομία είναι απαραίτητα στην ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης, και με δεδομένο ότι ο κατασκευαστικός τομέας, του οποίου το αρχιτεκτονικό επάγγελμα αποτελεί μέρος, είναι ο πλέον σημαντικός βιομηχανικός τομέας, είναι ξεκάθαρο ότι το επάγγελμα έχει να παίξει το ρόλο του στο πεδίο της έρευνας. Συγκεκριμένα, είναι σημαντικό όπως το επάγγελμα ξεκαθαρίσει ποιο κομμάτι από την καθημερινή του εργασία μπορεί να βελτιωθεί μέσω της έρευνας, με έμφαση στην έρευνα που βασίζεται στην πρακτική (εφαρμοσμένη έρευνα). Επιπλέον, θα πρέπει να αναδείξει εκείνες τις πλευρές της δημιουργικότητας των αρχιτεκτόνων, όπως αυτές χρησιμοποιούνται στο λεπτομερή σχεδιασμό των κτιρίων, που είναι καινοτόμες και που μπορούν να τις εκμεταλλευτούν ως χρήσιμες συνεισφορές στη βελτίωση της ποιότητας του κατασκευαστικού περιβάλλοντος και των διαδικασιών που χρησιμοποιούνται στον τομέα.

Το ΣΑΕ θα μελετήσει προσεκτικά τον παρόντα τρόπο σκέψης του επαγγέλματος όσον αφορά τη σημαντικότητα μίας τέτοιας έρευνας και πώς αυτή αντιμετωπίζεται, εάν αντιμετωπίζεται. Στη συνέχεια θα εξάγει συμπεράσματα πάνω σ’ αυτήν την πληροφόρηση, προκειμένου να διασφαλίσει ότι ο ρόλος του αρχιτέκτονα πάνω στην εφαρμοσμένη έρευνα είναι διευρυμένος με τέτοιο τρόπο ώστε η εμπλοκή του να αντικατοπτρίζει τη σημαντικότητά του στον τομέα.

Έρευνα Βασισμένη στην Πρακτική

Σε συνδυασμό με τον ορισμό της εφαρμοσμένης έρευνας όπως αυτή επιδρά στο επάγγελμα, το ΣΑΕ θα πρέπει επίσης να ασχοληθεί με το ζήτημα της έρευνας που βασίζεται στην πρακτική. Σε μία ολοένα αυξανόμενη πληροφορημένη κοινωνία, υπάρχει αυξημένη αφύπνιση, σε όλους τους τομείς, για την ανάγκη διατύπωσης σωστών, βασισμένων σε αποδείξεις, πολιτικών. Αυτό απαιτεί όπως η έρευνα στο εν λόγω θέμα των προτεινόμενων πολιτικών διεξαχθεί πριν από τη διατύπωση της σχετικής πολιτικής, κι αυτό είναι ιδιαίτερης σημασίας για το ΣΑΕ και τους Οργανισμούς Μέλη του καθ’ ότι ένας από τους πρωταρχικούς στόχους του είναι να προωθήσει προς την ΕΕ, τόσο σε εθνικό όσο και σε τοπικό επίπεδο, την υιοθέτηση λογικών, ολιστικών πολιτικών σε θέματα που επηρεάζουν το περιβάλλον που ζούμε.

Το ΣΑΕ θα φροντίσει να προσδιορίσει τις περιοχές εκείνες που είναι ανοικτές για μία τέτοια έρευνα και θα επιδιώξει να συνεχίσει να κεντρίζει το ενδιαφέρον, τόσο εντός όσο και εκτός του επαγγέλματος, για την ανάληψη τέτοιας έρευνας. Συγκεκριμένα, θα επιδιώξει να εξασφαλίσει ότι υπάρχει χρηματοδότηση για τέτοιου είδους έρευνα μέσω των Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων.

Ακαδημαϊκή Έρευνα

Εδώ και αρκετό καιρό, οι σχολές αρχιτεκτονικής είναι το επίκεντρο της έρευνας όσον αφορά τα πιο ουσιαστικά ζητήματα που συνιστούν τον πυρήνα του αρχιτεκτονικού επαγγέλματος. Αυτό είναι μία επιθυμητή επιδίωξη, ιδιαίτερα όταν αυτό εμπλουτίζει τη βάση γνώσεων του επαγγέλματος και όταν αυτό συνιστά τη βάση για μεταπτυχιακές σπουδές, όπως Διδακτορικά. Παρά ταύτα, όμως, ο τομέας της ακαδημαϊκής έρευνας δεν είναι και τόσο καλά καθορισμένος και το ΣΑΕ πιστεύει ότι η ευκαιρία που παρουσιάστηκε από τη συνεργασία με την ΕΕΑΣ στην Κοινή Ομάδα Εργασίας, θα πρέπει να αξιοποιηθεί προκειμένου να αναπτυχθεί μία σε βάθος και καλώς θωρούμενη καθοδήγηση σ’ αυτόν τον τομέα, με μοναδικό στόχο την ελάττωση του αντιληπτού κενού μεταξύ της ακαδημαϊκής έρευνας και της εφαρμοσμένης έρευνας στον τομέα της αρχιτεκτονικής και των συναφών θεμάτων.

ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΤΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ

Περίληψη των αναμενόμενων προϊόντων:

1.1 Το ΣΑΕ θα προωθήσει περαιτέρω τα υψηλότερα κριτήρια εκπαίδευσης και κατάρτισης για τους αρχιτέκτονες.

1.2 Το ΣΑΕ θα επιδιώξει να διασφαλίσει ότι η ΣΕΑ που παρέχεται στο επάγγελμα είναι της υψηλότερης δυνατής ποιότητας και θα επινοήσει ένα Ευρωπαϊκό πρότυπο για ΣΕΑ, κατόπιν συζητήσεων με τις Σχολές Αρχιτεκτονικής.

1.3 Το ΣΑΕ θα ετοιμάσει και θα εκδώσει κατευθυντήριες γραμμές ως προς το τι συνιστά καλή πρακτική για τη μετά την τριετή επαγγελματική κατάρτιση των αρχιτεκτόνων.

1.4 Το ΣΑΕ θα μελετήσει τις νέες μεθόδους για την αναγνώριση των προσόντων και για την κινητικότητα από κει και μετά.

1.5 Το ΣΑΕ θα κάνει προτάσεις πώς το επάγγελμα και οι οργανισμοί που το εκπροσωπούν θα πρέπει να προσεγγίσουν τις διαδικασίες χορήγησης άδειας.

1.6 Το ΣΑΕ θα κάνει διεξοδική έρευνα ως προς τη δυνατότητα και τα οφέλη που μπορεί να έχει η επινόηση ενός μοντέλου τύπου «Συμψηφιστικού Γραφείου Εκκαθαρίσεων» στην ανταλλαγή πληροφοριών και αναγνώρισης των προσόντων του επαγγέλματος.

1.7 Το ΣΑΕ θα εστιάσει ακόμα περισσότερο στο επαγγελματικό προφίλ εκείνων που κατέχουν τα προσόντα στον κλάδο της αρχιτεκτονικής, προκειμένου να μπορεί να προσδιορίσει καλύτερα ποιοι είναι ικανοί να σχεδιάσου και τι μπορούν να σχεδιάσουν.

1.8 Το ΣΑΕ θα διευκρινίσει τα ζητήματα που σχετίζονται με τη χρήση του τίτλου του αρχιτέκτονα, ιδιαίτερα για λόγους παροχής ικανών εγγυήσεων προς τους πελάτες και τους καταναλωτές.

1.9 Το ΣΑΕ θα διευκρινίσει καλύτερα τους όρους όσον αφορά την παρέμβαση του αρχιτέκτονα και θα θέσει τις λειτουργίες εκείνες τις οποίες ο αρχιτέκτονας καλείται να εκπληρώσει προκειμένου να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των πελατών και της κοινωνίας.

1.10 Το ΣΑΕ θα αναδείξει περαιτέρω τη συνεισφορά της δημιουργικότητας των αρχιτεκτόνων προς την καινοτομία.

1.11 Το ΣΑΕ θα φροντίσει να εξασφαλίσει τη διεύρυνση του ρόλου του επαγγέλματος στην εφαρμοσμένη έρευνα.

1.12 Το ΣΑΕ θα φροντίσει να ορίσει τις περιοχές εκείνες που είναι ανοικτές σε πολιτικά βασιζόμενη και θα φροντίσει να συνεχίζει να κεντρίζει το ενδιαφέρον, τόσο εντός όσο και εκτός του επαγγέλματος, για την ανάληψη τέτοιας έρευνας.

1.13 Το ΣΑΕ θα αναπτύξει καθοδήγηση σ’ αυτόν τον τομέα της ακαδημαϊκής (ουσιαστικής) έρευνας.

2. Το Επάγγελμα της Αρχιτεκτονικής και η Εμπορική Δραστηριότητα των Αρχιτεκτονικών Υπηρεσιών

2.1 Το Νομικό και Θεσμικό Περιβάλλον του Αρχιτεκτονικού Επαγγέλματος

Πολιτική του Ανταγωνισμού και Noμοθετικό Πλαίσιο

Κατά τη δημιουργία της ΕνιαίαςΑγοράς προϊόντων και υπηρεσιών, η ΕΕ βασίστηκε κατά πολύ στην πολιτική και το δίκαιο του ανταγωνισμού προκειμένου να εξασφαλίσει δίκαιες πρακτικές σε όλη την ΕΕ. Κατ’ αυτό τον τρόπο, τα θεσμοθετημένα επαγγέλματα, ένα εκ των οποίων είναι και η αρχιτεκτονική, δε διέφυγαν της προσοχής των νομοθετών. Στις αρχές του 2004, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε μία Ανακοίνωση πάνω στον Ανταγωνισμό των Επαγγελματικών Υπηρεσιών, η οποία δίνει ιδιαίτερη έμφαση σε θέματα όπως τη διαφήμιση, τα τέλη, την πρόσβαση στο επάγγελμα, τη διεπιστημονικότητα, την ιδιοκτησία των επαγγελμάτων, κ.λ.π. Στη συνέχεια, το Μάιο του 2004, ένα νέο νομοθετικό πλαίσιο τέθηκε σε ισχύ, το οποίο προϋποθέτει ότι η Επιτροπή και οι Εθνικές Αρχές Ανταγωνισμού μοιράζονται την ευθύνη για την εφαρμογή του νόμου περί ανταγωνισμού στην ΕΕ. Θα επακολουθήσει μία έκθεση, βασισμένη σε εκτεταμένες ανταλλαγές απόψεων τόσο με τα επαγγέλματα που επηρεάζονται, όσο και με τις Εθνικές Αρχές Ανταγωνισμού, η οποία αναμένεται να δημοσιευτεί κατά τη διάρκεια του θέρους του 2005.

Το ΣΑΕ, όπως και άλλα επαγγελματικά σώματα, έχει κατ’ εξακολούθηση ασκήσει κριτική τόσο για τη βάση όσο και για το περιεχόμενο αυτής της εργασίας των επαγγελματικών υπηρεσιών και, κατ’ αυτό τον τρόπο, και στα συμπεράσματά της διότι βασίζεται σε μία ανεπαρκή μεθοδολογία που δεν αναγνωρίζει τη συγκεκριμένη φύση των υπηρεσιών αυτών. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τις αρχιτεκτονικές υπηρεσίες, οι οποίες έχουν έντονη επίδραση στο κοινό συμφέρον, την κοινωνία και στην ποιότητα του περιβάλλοντος πουζούμε. Το ΣΑΕ, στηριζόμενο σε προγενέστερη εργασία του, θα αποδείξει σταθερά ότι η επικρατούσα προσέγγιση όσον αφορά τα ζητήματα του ανταγωνισμού, που βασίζεται απλά και μόνο στη θεωρία της οικονομίας, δεν ικανοποιεί όταν εξετάζεται ο κλάδος της αρχιτεκτονικής και ότι θα πρέπει να λάβει υπόψη και τους άλλους διορθωτικούς παράγοντες, όπως την επίδραση των κοινωνικών δεδομένων.

Νομοθετικοί Κανονισμοί

Παράλληλα με την πιο γενική εξέταση της νομοθεσίας που αναφέρεται παρακάτω, το ΣΑΕ θα εξετάσει λεπτομερώς τους νομοθετικούς κανονισμούς οι οποίοι έχουν καθοριστεί από τις νομοθετικές Αρχές και ισχύουν για το επάγγελμα σε όλη την ΕΕ. Οι κανονισμοί αυτοί επεκτείνονται έτσι ώστε να καλύπτουν ένα ποικίλο πεδίο ζητημάτων, από κώδικες που αφορούν στις κατασκευές, μέχρι και κώδικες που αφορούν στο σχεδιασμό και στους δεοντολογικούς κανονισμούς. Είναι απαραίτητο όπως το ΣΑΕ αναλάβει να επεξεργαστεί κάθε μία ομάδα των κανονισμών αυτών, επίσης και ως συγκριτικό στοιχείο, έτσι ώστε να εμβαθύνει την κατανόησή του όσον αφορά τους όρους τους και την επίδραση που έχουν πάνω στο επάγγελμα.

Για το λόγο αυτό, το ΣΑΕ θα επιδιώξει να αναγνωρίσει τα κοινά σημεία στους κανονισμούς αυτούς, συμπεριλαμβανομένης της δικαιολόγησής τους και της επίδρασής τους στο αρχιτεκτονικό επάγγελμα. Από αυτό, το ΣΑΕ θα εξάγει παραδειγματισμούς πάνω στην καλύτερη πρακτική σ’ αυτόν τον τομέα, έτσι ώστε να διαδώσει τη χρήση καλύτερων νομοθετημάτων για αρχιτεκτονικές υπηρεσίες μέσα στο γενικό πλαίσιο του κατασκευαστικού τομέα.

Τρόποι Άσκησης του Επαγγέλματος

Υπάρχει ένα ανανεωμένο ενδιαφέρον όσον αφορά τους τρόπους άσκησης του επαγγέλματος μέσω των οποίων παρέχονται οι επαγγελματικές υπηρεσίες, ιδιαίτερα από τα ελεύθερα επαγγέλματα. Πτυχές που χαρακτηρίζουν τα ελεύθερα επαγγέλματα, όπως ανεξαρτησία, προσωπική ευθύνη και εμπιστοσύνη του πελάτη, επιδρούν στην επιλογή του τρόπου άσκησης του επαγγέλματος και στην ανταγωνιστικότητα της αγοράς. Το ΣΑΕ έχει συνειδητοποιήσει ότι αυτά είναι σοβαρά ζητήματα πάνω στα οποία, μέχρι ένα σημείο, εξαρτάται η φήμη του επαγγέλματος. Είναι σημαντικό, λοιπόν, να αποκτηθεί μία λεπτομερής γνώση πάνω στα ερωτήματα αυτά που μπαίνουν, έτσι ώστε να καθοριστούν και να προωθηθούν εκείνοι οι τρόποι άσκησης του επαγγέλματος που είναι οι πλέον ενδεδειγμένοι να εφαρμοστούν για το αρχιτεκτονικό επάγγελμα σε όλη την ΕΕ, προκειμένου να επιτευχθεί καλύτερη ποιότητα.

Κανόνες Δεοντολογίας

Σε αντίθεση με τους νομοθετικούς κανονισμούς που αναφέρθηκαν παραπάνω, οι κανόνες δεοντολογίας είναι εκείνοι που το επάγγελμα έχει επιβάλει στον εαυτό του, όπως κώδικες ηθικής, κώδικες συμπεριφοράς και κανόνες όσον αφορά την επαγγελματικότητα στην αρχιτεκτονική. Το κύριο κίνητρο για την καταγραφή τέτοιων κανόνων ήταν πάντα το δημόσιο συμφέρον και είναι σημαντικό όπως το επάγγελμα παραμείνει συντονισμένο μ’ αυτό που συνιστά το δημόσιο συμφέρον διαχρονικά. Σε ευθεία γραμμή με την εξέλιξη προς την κατεύθυνση των ολοένα και περισσότερων προσφυγών προς εναλλακτικές νομοθετικές προσεγγίσεις, όπως εσωτερικούς ελέγχους, το αρχιτεκτονικό επάγγελμα θα φροντίσει να ενισχύσει το δεοντολογικό του πλαίσιο έτσι ώστε να ανταποκρίνεται καλύτερα στις προσδοκίες των πελατών και της κοινωνίας.

Το ΣΑΕ προτίθεται να εξετάσει λεπτομερώς το ζήτημα της ηθικής και της εφαρμογής της σε όλα τα Κράτη Μέλη της ΕΕ, με σκοπό τον πιθανό καθορισμό Ευρωπαϊκών Κριτηρίων Ηθικής για το επάγγελμα. Συγκεκριμένα, το ΣΑΕ θα καθορίσει έναν Ευρωπαϊκό Κώδικα Δεοντολογίας, μέσα στον οποίο θα καθορίζονται, μεταξύ των άλλων, και οι θεμελιώδεις αρχές της ηθικής συμπεριφοράς.

Κώδικες Συμπεριφοράς

Ένα κρίσιμο στοιχείο οποιονδήποτε δεοντολογικών κανόνων είναι ένας κώδικας συμπεριφοράς. Αυτό έχει αναγνωριστεί από καιρό από τα Μέλη της Οργάνωσης του ΣΑΕ και όλοι τους, με τη μία μορφή ή την άλλη, έχουν καθιερώσει τέτοιους κώδικες. Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, το βασικό κίνητρο για έναν καλά θεμελιωμένο κώδικα συμπεριφοράς είναι να εξασφαλιστεί ότι το δημόσιο συμφέρον εξυπηρετείται από εκείνους για τους οποίους ισχύει ο κώδικας. Αυτή η λογική γίνεται όλο και περισσότερο σχετική όσο τα καταναλωτικά συμφέροντα και το δημόσιο συμφέρον αποκτά μεγαλύτερη πολιτική σημασία στην ΕΕ και το ΣΑΕ αυτή την περίοδο εξετάζει την εξελισσόμενη αυτή πραγματικότητα.

Συγκεκριμένα, στα πλαίσια της πρότασης της Επιτροπής για μία οδηγία που θα ανοίξει την εσωτερική αγορά υπηρεσιών, το ΣΑΕ εξετάζει τη δυνατότητα να παρουσιάσει, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, έναν κώδικα συμπεριφοράς, οι αρχές του οποίου μπορούν να ενσωματωθούν μέσα σε όλους τους υπάρχοντες κώδικες σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο. Με αυτή την διαδικασία, το ΣΑΕ έχει αναλάβει μια σε βάθος έρευνα και ανάλυση των πραγματικών καταστάσεων στα Κράτη Μέλη σε σχέση με τις ευθύνες για τον καθορισμό και τον έλεγχο τέτοιων κωδίκων. Αναπτύσσοντας πάνω σε αυτή την εργασία και παρακολουθώντας με τους Οργανισμούς Μέλη του τα εθνικά μέτρα εφαρμογής που λαμβάνονται, θα είναι ένας σημαντικός στόχος βραχυπρόθεσμα.

Διευθέτηση Διαφωνιών

Μια άλλη πτυχή αυξανόμενης σπουδαιότητας στην παροχή αρχιτεκτονικών υπηρεσιών είναι το συνολικό θέμα της διευθέτησηςκαι επανόρθωσης διαφωνιών. Σε όλες τις συμβασιακέςσχέσεις υπάρχει η πιθανότητα να προκύψει μια διαφωνία μεταξύ των συμβαλλόμενων μερών και στον περίπλοκο τομέα της κατασκευής αυτές οι διαφωνίες είναι επιθυμητό να συμφωνούνται σχετικά γρήγορα και να επιλύνονται με αποτελεσματικά μέσα. Το ΣΑΕ θα ενσωματώσει στις εργασίες του τις καλύτερες δυνατές προσεγγίσεις αναφορικά με την επίλυση διαφωνιών, εξετάζοντας τις διάφορες επιλογές που έχει το επάγγελμα, έχοντας κατά νου την προστασία του καταναλωτή ως κύρια ανησυχία του. Αναμένεται ότι αυτό θα οδηγήσει στην ανάπτυξη προτάσεων με βαθμολογημένη, ιεραρχική προσέγγιση (από τη μεσολάβηση μέχρι και τη διαδικασία εφέσεων) για την επίλυση διαφορών μεταξύ των αρχιτεκτόνων και των πελατών τους.

ΕσωτερικόςΈλεγχος

Στη διαδικασία εφαρμογής του νέου Προγράμματος Δράσης της ΕΕ για την καλύτερη δημιουργία νόμων και σε μια περαιτέρω προσπάθεια να απλοποιήσει τη νομοθεσία, τα τρία κύρια όργανα που συμμετέχουν στη δημιουργία νόμων της ΕΕ (η Επιτροπή, το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο) υπέγραψαν, το Δεκέμβριο του 2003, μία Ενδο-Νομοθετική Συμφωνία (ΕΝΣ) για την καλύτερη δημιουργία νόμων. Αυτή η συμφωνία προωθεί εναλλακτικές ρυθμιστικές προσεγγίσεις, και συγκεκριμένα για τον εσωτερικό έλεγχο, του οποίου δίνει τον ορισμό. Σε συνέχεια αυτού, έξι διαδοχικές Προεδρίες της ΕΕ είναι δεσμευμένες στο να πετύχουν μία αποτελεσματικότερη και καλύτερη δημιουργία νόμων. Η παρακολούθηση της ΕΝΣ βρίσκεται αυτή την περίοδο σε εξέλιξη, ειδικότερα από την εργασία που έχει αναλάβει η Επιτροπή για να παρουσιάσει μια έκθεση σχετικά με την παρούσα κατάσταση του παιχνιδιού στην πραγματική χρήση του εσωτερικού ελέγχου. Συγχρόνως, την περίοδο αυτή η Επιτροπή ενισχύει σημαντικά ενισχύει τις εσωτερικές διαδικασίες της για την αξιολόγηση του αντίκτυπου της νέας νομοθεσίας και ετοιμάζεται ένα εγχειρίδιο για τις υπηρεσίες της Επιτροπής. Συγκεκριμένα, κάθε αιτιολογική έκθεση κάθε νέας πρότασης θα πρέπει να προσδιορίσει τις περιοχές στις οποίες ο εσωτερικός έλεγχος μπορεί να εφαρμοστεί και μέχρι ποιο σημείο. Αυτό είναι μια σημαντική κίνηση προς μια πιο από κάτω προς τα επάνω προσέγγιση του Ευρωπαϊκού τρόπου δημιουργίας νόμων.

Δεδομένου ότι αυτή η νέα προσέγγιση παρέχει σημαντικές ευκαιρίες για τα μέλη του ΣΑΕ να επανατοποθετήσουν τους εαυτούς τους ως κατάλληλους οργανισμούς για την επίτευξη ορισμένων στόχων και λειτουργιών, το ΣΑΕ, επιπλέον από την προώθηση της καθιέρωσης και εφαρμογής ενός Ευρωπαϊκού δεοντολογικού κώδικα, θα εργαστεί για να υποκινήσει τη γνώση και το ενδιαφέρον για αυτό το θέμα.

2.2 Παροχή Αρχιτεκτονικών Υπηρεσιών

Συνδεμένοι από πολλές απόψεις με την πρόσβαση στην αγορά, οι τρόποι με τους οποίους προμηθεύονται οι αρχιτεκτονικές υπηρεσίες εξελίσσονται ραγδαίως αυτή την περίοδο. Υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον μεταξύ διαφόρων θεματοφυλάκων ότι οι νέες προσεγγίσεις μπορεί να αποδώσουν μεγαλύτερη αξία στα χρήματα των πελατών, άσχετα με το αν αυτοί οι πελάτες είναι δημόσιοι ή ιδιωτικοί. Σε αυτή τη διαδικασία, το αρχιτεκτονικό επάγγελμα ανησυχεί για το αν μπορεί να υπάρξει εγγύηση ότι η συνολική ποιότητα και σταθερότητα επιτυγχάνονται συγχρόνως. Μια άλλη ανησυχία του επαγγέλματος είναι ότι, άσχετα με το ποια μορφή προμήθειας χρησιμοποιείται, ο ρόλος του αρχιτέκτονα να είναι κατάλληλα πλαισιωμένος έτσι ώστε να μπορεί να προκύπτει το καλύτερο δυνατόν αποτέλεσμα. Οι πελάτες θα πρέπει να είναι σε θέση να κατανοήσουν καλύτερα τις παραμέτρους που μπαίνουν όταν επιδιώκουν να αυξήσουν την ποιότητα και τη σταθερότητα της επένδυσής τους, προκειμένου να είναι σε θέση να προσδιορίσουν καλύτερα τις απαιτήσεις τους στον αρχιτέκτονα. Επομένως, το ΣΑΕ, μετά από την πρόσφατη υιοθέτηση του καθορισμού αρμοδιοτήτων για την εργασία σε αυτό τον τομέα, θα εξετάσει όλα αυτά τα μοντέλα, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση σε θέματα όπως:

Δημόσιες Προμήθειες και κανονισμοί αυτών

Αρχιτεκτονικοί Διαγωνισμοί

Σχεδιασμός και Κατασκευή

Συμβάσεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα

Συνεργασία Ομάδας Έργου.

Διαχωρισμός των Ρόλων στην Ομάδα Έργου

Σε σχέση τόσο με την πρόσβαση στο επάγγελμα, όσο και, ακόμα πιο σημαντικό, σε σχέση με τα παραπάνω αναφερόμενα θέματα προμήθειας, υπάρχει επιτακτική ανάγκη να εξεταστεί περαιτέρω πώς μπορεί, όσο γίνεται πιο αντικειμενικά, να διαμορφωθεί ένα σχέδιο που να περιγράφει τους διαφορετικούς ρόλους των διαφορετικών εταίρων του κατασκευαστικού τομέα, ενώ ταυτόχρονα να επιβεβαιώνεται η ικανότητα του αρχιτέκτονα να συνθέτει τα διάφορα στοιχεία. Έχοντας ολοκληρώσει αυτή την εργασία, καλό θα είναι να διεξαχθούν δομημένοι διάλογοι με τους σχετικούς κλάδους και τις ομάδες στον τομέα (βλέπε παρακάτω).

2.3 Ποιότητα των Αρχιτεκτονικών Υπηρεσιών

Ποιοτική Διαχείριση του Αρχιτεκτονικού Επαγγέλματος

Με την αυξανόμενη σημασία που δίνεται στην ανάγκη να παραδοθεί, προς το δημόσιο συμφέρον, μια υψηλή ποιότητα υπηρεσιών, το ΣΑΕ θα συνεχίσει την εργασία του για την ανάπτυξη μίας Χάρτας Ποιότητας για το επάγγελμα. Αυτό συνδέεται με την εργασία της ΣΕΑ που αναφέρθηκε προηγουμένως, μαζί με την απαραίτητη εργασία συστημάτων ταυτοποίησης και των συστημάτων διαχείρισης για το επάγγελμα της αρχιτεκτονικής. Το ΣΑΕ θα επιδιώξει επίσης, ενδεχομένως μέσω των Μελών Οργανώσεών του, να αναπτύξει ισχυρότερους δεσμούς με τις οργανώσεις καταναλωτών σε ολόκληρη την ΕΕ.

Πιστοποίηση

Στο στάδιο της υιοθέτησης ενός πλαισίου αναφοράς για την ποιοτική διαχείριση του αρχιτεκτονικού επαγγέλματος, το ΣΑΕ έχει προσδιορίσει ότι υπάρχει μέλλον, όσο και ανάγκη να επινοηθεί ένα συγκεκριμένο σύστημα για την πιστοποίηση των αρχιτεκτόνων κατά την προσφορά των υπηρεσιών τους προς τους πελάτες. Η πρόταση της Επιτροπής για μια Οδηγία Υπηρεσιών στην Εσωτερική Αγορά περιέχει διατάξεις, εθελοντικής φύσης, που ενθαρρύνουν φορείς παροχής υπηρεσιών να αναπτύξουν τέτοια συστήματα. Το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιμένει να θεωρεί τις οργανώσεις καταναλωτών ως επαρκείς οργανισμούς για να κρίνουν την επάρκεια των σχεδίων πιστοποίησης, και, λαμβάνοντας υπόψη την ειδική περίπτωση των αρχιτεκτονικών υπηρεσιών, για τις οποίες, σε ένα μεγάλο ποσοστό των συμβάσεων, ο πελάτης δεν είναι ο πραγματικός «καταναλωτής», το ΣΑΕ θα αναλάβει να αναπτύξει μια πειστική επιχειρηματολογία υπέρ της ανάπτυξης ενός συστήματος πιστοποίησης, σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, για τους αρχιτέκτονες.

Ποιότητα Υπηρεσιών

Αν και αυτό το θέμα καλύπτει επίσης την ποιοτική διαχείριση που αναφέρθηκε παραπάνω, πηγαίνει πολύ πιο μακριά έτσι ώστε να καλύψει την πραγματική αξιολόγηση της συνολικής ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών προς τους πελάτες και, ακόμα πιο πέρα, την πραγματική ποιότητα του αποτελέσματος. Αυτό απαιτεί την ανάπτυξη επαρκών μεθόδων αξιολόγησης που να μπορούν τα αρχιτεκτονικά επαγγέλματα και οι μεμονωμένοι αρχιτέκτονες να χρησιμοποιήσουν ως τμήμα της εμπορικής στρατηγικής τους. Δεδομένου ότι η αξιολόγηση, ως έννοια, τείνει να είναι της μόδας σήμερα, και με δεδομένο επίσης ότι οι αρχιτεκτονικές υπηρεσίες, από τη φύση τους, μπορούν μετά βίας να τεθούν σε συντεταγμένες, υπάρχει ανάγκη για το επάγγελμα να προσδιορίσει και να καθορίσει τους σχετικούς δείκτες για τη μέτρηση των συγκεκριμένων χαρακτηριστικών γνωρισμάτων που χαρακτηρίζουν την ποιότητα των αρχιτεκτονικών υπηρεσιών.

2.4 Εμπορική Δραστηριότητα στις Αρχιτεκτονικές Υπηρεσίες

Παροχή Αρχιτεκτονικών Υπηρεσιών στην Εσωτερική Αγορά της ΕΕ

Πέρα από τα στοιχεία που προσδιορίστηκαν ήδη στα προηγούμενα τμήματα του παρόντος εγγράφου σχετικά με την εσωτερική αγορά, υπάρχει μια ανάγκη να εξεταστεί αποτελεσματικά η πραγματικότητα μιας όλο και περισσότερο απελευθερωμένης εσωτερικής αγοράς, όπου αυτό θα έχει συνέπειες σε διάφορους τομείς, όπως στην κινητικότητα, στον ανταγωνισμό μεταξύ των αρχιτεκτόνων, στον ανταγωνισμό με άλλους επαγγελματίες και στις διοικητικές διαδικασίες. Υπάρχει επίσης μια σαφής ανάγκη να αυξηθεί περαιτέρω το προφίλ των αρχιτεκτονικών υπηρεσιών αυτών καθαυτών, με την υιοθέτηση μιας επιθετικότερης στάσης απέναντι στην εταιρική προώθηση των τιμών αυτών των υπηρεσιών. Υπό αυτή την άποψη, το ΣΑΕ έχει την ειδική ευθύνη να επινοήσει σχετικές πολιτικές και μέτρα.

Παροχή Αρχιτεκτονικών Υπηρεσιών σε Τρίτες Χώρες (εκτός της ΕΕ)

Πέρα των ζητημάτων εκείνων που σχετίζονται με την αμοιβαία αναγνώριση, τα πρότυπα, την ποιότητα των υπηρεσιών, το γραφείο συμψηφισμού κλπ., που αναφέρθηκαν παραπάνω, η αυξανόμενη παγκοσμιοποίηση των αρχιτεκτονικών υπηρεσιών επιτάσσει την καθιέρωση ενός αποδεκτού πλαισίου αρχών και κανόνων. Τα πλαίσια αυτά θα πρέπει να είναι σχεδιασμένα έτσι ώστε να δημιουργήσουν περισσότερο ευνοϊκούς όρους για τους Ευρωπαίους αρχιτέκτονες, συμπεριλαμβανομένων των νεώτερων γενεών, προκειμένου να αυξηθεί σημαντικά η δυνατότητα εξαγωγής των υπηρεσιών τους προς Τρίτες Χώρες και άλλες αγορές. Οι προσπάθειες του ΣΑΕ στο να ξεκινήσει τις διμερείς διαπραγματεύσεις για αμοιβαίες συμφωνίες αναγνώρισης, βασισμένες στην ισοδυναμία και την αμοιβαιότητα, είναι το πρώτο βήμα προς την επίτευξη πραγματικής πρόσβασης στην αγορά. Στη διαδικασία αυτή, το ΣΑΕ θα συνεχίσει να αναπτύσσει την έννοια του «Ευρωπαίου Αρχιτέκτονα»", η οποία καλύπτει όλες τις πτυχές των προσόντων και των ικανοτήτων.

Το ΣΑΕ, και μέσω αυτού το επάγγελμα γενικότερα, έχει δημιουργήσει μια κατάσταση όπου οι αρχιτεκτονικές υπηρεσίες έχουν γίνει, στην επίσημη πολιτική ατζέντα, ένα πρόγραμμα αιχμής της ΕΕ στα πλαίσια των διμερών και περιφερειακών συμφωνιών. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να δοθεί επαρκής προσοχή στην ευκαιρία που προσφέρεται προκειμένου να αυξηθούν οι ευθύνες του ΣΑΕ ως η αντιπροσωπευτική οργάνωση του επαγγέλματος στην ΕΕ και να παρακινηθεί για να ερευνήσει τους τρόπους και τα μέσα εκείνα που θα του εξασφαλίσουν ότι η δράση του στον τομέα αυτό οδηγεί στην αποκατάσταση οποιωνδήποτε δυσαναλογιών και, έτσι, να διευκολύνει αποτελεσματικά την εμπορική δραστηριότητα των αρχιτεκτονικών υπηρεσιών.

2.5 Τομεακές Σχέσεις και Συνεργασίες

Όπως αναπτύσσεται ήδη στο παρόν έγγραφο, η εξέλιξη της αγοράς και οι μεταβαλλόμενες προσδοκίες της κοινωνίας, καλούν για μια αλλαγή προσανατολισμών τόσο για το επάγγελμα, στη σχέση του με τους άλλους παράγοντες του κατασκευαστικού τομέα, όσο και στο ευρύτερο περιβάλλον γενικότερα.

Άλλα Επαγγέλματα Σχεδιασμού στον Κατασκευαστικό Τομέα

Το ΣΑΕ γνωρίζει ότι, προκειμένου να ανταποκριθεί καλύτερα στις προσδοκίες των πελατών, υπάρχει ανάγκη καθιέρωσης καλύτερων σχέσεων και κατανόησης με τα άλλα επαγγέλματα σχεδιασμού του κατασκευαστικού τομέα. Για το λόγο αυτό, το ΣΑΕ έχει αναλάβει να ενισχύσει τις επαφές του και το διάλογο με τους αρμόδιους για τον αστικό σχεδιασμό, τους αρχιτέκτονες τοπίων, τους αρχιτέκτονες εσωτερικών χώρων και τους συμβούλους μηχανικούς, και θα συνεχίσει να το κάνει.

Βιομηχανία Κατασκευών

Για τους ίδιους λόγους, καθώς και λόγω των νέων προσεγγίσεων στην κατασκευή κτιρίων και της αναζήτησης για σταθεροποίηση του κλάδου, το ΣΑΕ προσπαθεί να ενισχύσει τη συνεργασία με άλλους κλάδους του κατασκευαστικού τομέα, ιδιαίτερα με εκείνους που συνδέονται άμεσα με την αρχιτεκτονική υπηρεσία, όπως αναδόχους κτιρίων, αναδόχους υπηρεσιών, παραγωγούς υλικών κλπ. Αυτή η ενισχυμένη συνεργασία θα χρησιμεύσει στο να επιβεβαιώσει το ρόλο του αρχιτέκτονα στη βιομηχανία και να βελτιώσει την ομαδική εργασία στη διαδικασία κατασκευής, προς όφελος της βιομηχανίας, των πελατών του και της κοινωνίας γενικότερα.

Άλλες Συνεργασίες

Το ΣΑΕ, εδώ και αρκετό καιρό, είναι σε θέση να αναπτύσσει καλές σχέσεις με άλλους κλάδους, ειδικότερα με άλλα νομοθετικά κατοχυρωμένα επαγγέλματα. Οι ανταλλαγές εμπειριών με αυτά τα επαγγέλματα σε σχέση με ζητήματα της αγοράς, προσόντα, ζητήματα νομοθεσίας, κλπ έχουν κατ’ επανάληψη αποδειχθεί πολύ πολύτιμες στο να επαναλαμβάνουν τους προβληματισμούς και να εντοπίζουν πιθανές λύσεις στα θέματα που επηρεάζουν το επάγγελμα και που είναι συναφή με εκείνα των νομοθετικά κατοχυρωμένων επαγγελμάτων. Το ΣΑΕ θα συνεχίσει να ενθαρρύνει αυτές τις σχέσεις και να δημιουργεί συμπράξεις, εάν και όπου απαιτείται.

ΤΟ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΚΑΙ Η ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΣΤΙΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ

Περίληψη των Αναμενόμενων Αποτελεσμάτων:

2.1 Το ΣΑΕ θα καταδείξει σταθερά ότι η παραδοσιακή προσέγγιση στα ζητήματα ανταγωνισμού, που βασίζεται απλά και μόνο στη θεωρία της οικονομίας, δεν ικανοποιεί σε ό,τι αφορά τον τομέα της αρχιτεκτονικής.

2.2 Το ΣΑΕ θα εξετάσει με λεπτομέρεια τους ρυθμιστικούς κανονισμούς, τόσο εκείνους που έχουν καθοριστεί από τις νομοθετικές Αρχές, όσο και εκείνους που έχουν καθοριστεί από επαγγελματικούς νομοθετικούς οργανισμούς, οι οποίοι ισχύουν για το επάγγελμα σε ολόκληρη την ΕΕ. Θα εντοπίσει παραδειγματισμούς, πάνω στην καλύτερη πρακτική, έτσι ώστε να διαδώσει τη χρήση καλύτερων νομοθετημάτων για το επάγγελμα.

2.3 Το ΣΑΕ θα αναπτύξει μία λεπτομερή γνώση των τρόπων άσκησης του επαγγέλματος που είναι οι πλέον ενδεδειγμένοι για το αρχιτεκτονικό επάγγελμα σε ολόκληρη την ΕΕ, τους οποίους και θα προαγάγει.

2.4 Το ΣΑΕ θα επιδιώξει να ενισχύσει το δεοντολογικό του πλαίσιο ώστε ν ανταποκριθεί καλύτερα τις προσδοκίες των πελατών και της κοινωνίας, και θα καθορίσει ένα Ευρωπαϊκό Κώδικα Δεοντολογίας (ΕΚΔ), μέσα στον οποίο θα καθορίζονται οι θεμελιώδεις αρχές της ηθικής συμπεριφοράς. Θα παρακολουθεί στενά την εφαρμογή του ΕΚΔ από τους οργανισμούς Μέλη του.

2.5 Το ΣΑΕ θα ενσωματώσει στην εργασία του τις καλύτερες προσεγγίσεις αναφορικά με την επίλυση διαφωνιών, εξετάζοντας τις διάφορες επιλογές που έχει το επάγγελμα, και θα υποβάλει στα Μέλη του προτάσεις σχετικά με το θέμα αυτό.

2.6 Το ΣΑΕ θα εργαστεί για να υποκινήσει τη γνώση και το ενδιαφέρον μεταξύ των Μελών του πάνω στο θέμα τουεσωτερικού ελέγχου και να καταλήξει σε κοινά αποδεκτή νομοθεσία αναφορικά με τον τρόπο επανατοποθέτησης των επαγγελματικών οργανισμών.

2.7 Το ΣΑΕ θα εξετάσει όλα τα μοντέλα προμηθειών αρχιτεκτονικών υπηρεσιών, του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, και θα παρουσιάσει περαιτέρω συγκεκριμένες προτάσεις γι’ αυτό το σημαντικό θέμα.

2.8 Το ΣΑΕ θα διαμορφώσει ένα αντικειμενικό σχέδιο που θα περιγράφει τους διαφορετικούς ρόλους του καθενός εκ των εταίρων του κατασκευαστικού τομέα, ενώ ταυτόχρονα θα επιβεβαιώνει την ικανότητα του αρχιτέκτονα να συνθέτει τα διάφορα στοιχεία.

2.9 Το ΣΑΕ θα επιδιώξει να αναπτύξει μία πειστική επιχειρηματολογία προς τους πελάτες αναφορικά με τα οφέλη που παρέχει η υψηλή ποιότητα όταν πρόκειται για την προμήθεια αρχιτεκτονικών υπηρεσιών.

2.10 Το ΣΑΕ θα επιδιώξει να υιοθετήσει μία Χάρτα Ποιότητας για το επάγγελμα, προκειμένου να καλύψει την ανάγκη για αυξημένη ποιότητα, ενισχυμένη ικανοποίηση του καταναλωτή (πελάτη) και βελτιωμένη αξιοπιστία.

2.11 Το ΣΑΕ θα επιδιώξει να υποκινήσει αξιολογημένες προσεγγίσεις στη βάση αντικειμενικών δεικτών για τη μέτρηση των συγκεκριμένων χαρακτηριστικών γνωρισμάτων που βαθμολογούν την ποιότητα των αρχιτεκτονικών υπηρεσιών.

2.12 Το ΣΑΕ θα αυξήσει το προφίλ των αρχιτεκτονικών υπηρεσιών στα πλαίσια της εμπορικής δραστηριότητας στην Εσωτερική Αγορά και σε παγκόσμιο επίπεδο, επινοώντας πολιτικές και μέτρα που θα βοηθήσουν τα Μέλη του προς την κατεύθυνση αυτή.

2.13 Το ΣΑΕ θα συνεχίσει να αναπτύσσει την έννοια του «Ευρωπαίου Αρχιτέκτονα», η οποία καλύπτει όλες τις πτυχές των προσόντων και ικανοτήτων, ιδιαίτερα για να διευκολύνει την εμπορική δραστηριότητα στις αρχιτεκτονικές υπηρεσίες.

2.14 Το ΣΑΕ θα ενισχύσει τις επαφές του και το διάλογο και με τα άλλα επαγγέλματα του σχεδιαστικού τομέα, καθώς επίσης και τη συνεργασία του με άλλους τομείς του κατασκευαστικού κλάδου, επιβεβαιώνοντας το ρόλο του αρχιτέκτονα στη βιομηχανία και βελτιώνοντας ταυτόχρονα την ομαδική εργασία στην κατασκευαστική διαδικασία.

3. Ο Ρόλος της Αρχιτεκτονικής στην Κοινωνία

3.1 Δράσεις προς Νομοθετήσεις

Πέρα από το βασικό σκοπό της αποστολής του ΣΑΕ, που είναι να επηρεάσει πολιτικές μέσω δραστηριοτήτων άσκησης πίεσης υπέρ των συμφερόντων του, εισηγήσεων και προτάσεων, υπάρχει ανάγκη να αυξηθεί, γενικότερα, το προφίλ της αρχιτεκτονικής σε όλες τις πολιτικές της ΕΕ, σε εθνικό και τοπικό επίπεδο. Μέσω τέτοιων δράσεων, το ΣΑΕ έχει τη δυνατότητα να δημιουργήσει ευνοϊκές συνθήκες για το επάγγελμα και να αναδείξει το προφίλ του.

Προώθηση των Αρχιτεκτονικών Πολιτικών

Αν και είναι γεγονός ότι κατά τη διάρκεια της προηγούμενης δεκαετίας υπήρξαν σημαντικές εξελίξεις σε πολλά από τα Κράτη Μέλη της ΕΕ προς την υιοθέτηση αρχιτεκτονικών πολιτικών, αυτό απέχει κατά πολύ από τη γενίκευση. Επιπλέον, όταν τέτοιες πολιτικές έχουν υιοθετηθεί, η εμπειρία δείχνει ότι δεν υπάρχει καμία απολύτως εγγύηση ότι οι πολιτικές ακολουθούνται, καθ’ ότι εξαρτώνται από τις διακυμάνσεις τόσο των πολιτικών προτεραιοτήτων, όσο και από τις οικονομικές καταστάσεις. Πέραν αυτού, πάρα πολύ συχνά η αρχιτεκτονική θεωρείται ως ένα περίπλοκο, ακριβό, πρόσθετο στοιχείο. Κατά συνέπεια, αυτό απέχει κατά πολύ από την αναγνώριση της προστιθέμενης αξίας της αρχιτεκτονικής σε όλες τις κοινωνικές, πολιτιστικές και οικονομικές διαστάσεις της. Η καλή αρχιτεκτονική πρέπει να ισχύει για κάθε κτίριο, από το πιο απλό σπίτι μέχρι τα σημαντικά «μνημεία».

Επομένως, η προώθηση των αρχιτεκτονικών πολιτικών έχει γίνει, κατά τη διάρκεια των χρόνων, μια από τις σημαντικότερες προτεραιότητες του ΣΑΕ, με απώτερο στόχο την πραγματοποίηση υιοθέτησης μιας Ευρωπαϊκής Αρχιτεκτονικής Πολιτικής. Αυτό έχει απεικονιστεί σε δύο σημαντικά έγγραφα αναφοράς του ΣΑΕ: τη Λευκή Βίβλο, η οποία δημοσιεύτηκε το 1995, με τίτλο «Ευρώπη και Αρχιτεκτονική: Αύριο», και η Βίβλος Πολιτικών του ΣΑΕ, η οποία δημοσιεύτηκε το 2004, με τίτλο «Αρχιτεκτονική & Ποιότητα Ζωής». Η κύρια εστίαση των προσπαθειών του ΣΑΕ σήμερα επικεντρώνεται στο δίκτυο του Ευρωπαϊκού Φόρουμ για Αρχιτεκτονικές Πολιτικές, στο οποίο πρέπει να συνεχίσει να διαδραματίζει έναν σημαντικό ρόλο και να ενισχύει περαιτέρω τη συμμετοχή του. Αυτές οι δραστηριότητες ελέγχονται άμεσα από τη Γραμματεία, υπό την επίβλεψη του Εκτελεστικού Συμβουλίου.

Ενσωμάτωση της Αρχιτεκτονικής σε Άλλες Πολιτικές της ΕΕ

Αναγνωρίζεται ευρέως, τουλάχιστον από το επάγγελμα και μεταξύ των μελών του ΣΑΕ, ότι η αρχιτεκτονική είναι ένα καθαρά διατομεακό θέμα, με σχετικότητα σε πολλές από τις πολιτικές που υιοθετούνται σε Ευρωπαϊκό επίπεδο και εφαρμόζονται στα Κράτη Μέλη. Αυτό έχει απεικονιστεί με ευκρίνεια στην Απόφαση του Συμβουλίου της 12ης Φεβρουαρίου του 2001, σχετικά με την αρχιτεκτονική ποιότητα στα αστικά και επαρχιακά περιβάλλοντα. Εντούτοις, η κλήση που έγινε από το Συμβούλιο προς την Επιτροπή και προς τα Κράτη Μέλη να λάβουν υπόψη την αρχιτεκτονική διάσταση σε όλες τις πολιτικές της ΕΕ, απέχει κατά πολύ από το να έχει εισακουστεί, πόσο μάλλον να έχουν γίνει ενέργειες, όπως αυτό αποδεικνύεται από τις περισσότερες εξελίξεις περί πολιτικών, αν όχι από όλες, που έχουν λάβει χώρα μετά την υιοθέτηση της απόφασης, όπως αυτό αποδεικνύεται και από μία πρόσφατη έρευνα.

Επομένως, το ΣΑΕ θα συνεχίσει με συνέπεια να προσπαθεί για την ενσωμάτωση της αρχιτεκτονικής στις κύριες πολιτικές περιοχές που έχουν επιπτώσεις στην ποιότητα του περιβάλλοντος διαβίωσης των Ευρωπαίων πολιτών. Ειδικότερα, θα καταβληθούν συγκεκριμένες προσπάθειες προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι αυτή η ενσωμάτωση θα γίνεται σε πολιτικές όπως: στις Δημόσιες Προμήθειες, στο Περιβάλλον, σε Αστικά και Εδαφικά Ζητήματα, στην Περιφερειακή Ανάπτυξη, καθώς επίσης και στα Διαρθρωτικά Ταμεία και σε άλλα Προγράμματα της ΕΕ. Μεταξύ των εργαλείων που θα χρησιμοποιήσει το ΣΑΕ για να επιτύχει αυτή την ενσωμάτωση είναι: συμμετοχή του στο Ευρωπαϊκό Φόρουμ Αρχιτεκτονικών Πολιτικών, συνεργασία με το Intergroup Urban: Logement του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η προώθηση της εφαρμογής των αναμενόμενων μελλοντικών στρατηγικών της ΕΕ πάνω στο αστικό περιβάλλον, και η συμμετοχή του σε άλλους σχετικούς θεματοφύλακες, ειδικότερα με πόλεις και δίκτυα πόλεων.

Άσκηση Πίεσης και Αλληλεπίδραση με τα Όργανα της ΕΕ

Αυτό είναι μια από τις κεντρικές δραστηριότητες του ΣΑΕ, που πραγματοποιείται κυρίως από τη Γραμματεία από την έδρα του ΣΑΕ στις Βρυξέλλες. Αυτή η εργασία περιλαμβάνει τη δημιουργία και τη συντήρηση των καλών εργασιακών σχέσεων με τα κύρια Όργανα της ΕΕ (Επιτροπή, Κοινοβούλιο, Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή κ.λπ.). Κάτι τέτοιο συνεπάγεται επίσης ένα σημαντικό αριθμό καθημερινών δραστηριοτήτων σε ανταλλαγές απόψεων, επαφές, συνεδριάσεις και αλληλογραφία προκειμένου να εξασφαλιστεί επαρκώς η απαραίτητη λειτουργία παρακολούθησης του προσδιορισμού ζητημάτων σχετικών με το επάγγελμα. Αυτό επιτρέπει στο ΣΑΕ να είναι συνεχώς και εγκαίρως ενήμερο για τις ανά πάσα στιγμή εξελίξεις στη χάραξη πολιτικών στην ΕΕ και ακόμα και να μπορεί να τις προβλέψει.

Για να μπορέσει να μετατρέψει τις προσπάθειες αυτές σε κεφάλαιο, το ΣΑΕ στηρίζεται στη σημαντική εισαγωγή πληροφόρησης και υποστήριξης των Μελών του και της λειτουργικής δομής του προκειμένου να τεκμηριώσει και να ενισχύσει αυτές τις ενέργειες. Κατά συνέπεια, στα επόμενα έτη, και προκειμένου να είναι συνεπής με τους στρατηγικούς στόχους του, υπάρχει μια πραγματικά επείγουσα ανάγκη για το ΣΑΕ να βελτιώσει περαιτέρω την επάρκεια της πληροφόρησής του έναντι των πραγματικών αναγκών στη χάραξη πολιτικής που επηρεάζει το επάγγελμα, ενώ συγχρόνως να εκμεταλλευτεί την πείρα, να υποκινήσει τη συζήτηση και να ενθαρρύνει προτάσεις στα σχετικά ζητήματα.

Η κύρια ώθηση των προσπαθειών του ΣΑΕ τα επόμενα χρόνια θα είναι η συνεισφορά του στην εργασία της Κοινοβουλευτικής Εσωτερικής Ομάδας Urban: Logement και οποιονδήποτε άλλων σχετικών καναλιών, όπως το Φόρουμ για την Κατασκευή, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (FOCOPE).

3.2 Δικτύωση και Αλληλεπιδράσεις με Άλλους Παράγοντες

Έχει ήδη αποδειχθεί, σε πολλές περιπτώσεις, πως είναι αποδοτικότερο να αναζητήσει κανείς συμπράξεις στην υπεράσπιση μοναδικών συμφερόντων. Το ΣΑΕ, από τη μεριά του, έχει διαπιστώσει ότι οι συντονισμένες, συγκεκριμένες κοινές δράσεις με άλλα επαγγέλματα και κλάδους του έχουν επιτρέψει, μέσω της πολλαπλής επίδρασης που έχει αποκτηθεί, να επιτύχει περισσότερα απ’ ότι ήλπιζε να επιτύχει μόνο του, με έναν ισχυρότερο αντίκτυπο. Αυτό δε μειώνει τη δυνατότητα του ΣΑΕ να ενεργήσει μόνο του, όταν απαιτείται κάτι τέτοιο, αλλά τέτοιες κοινές ενέργειες προκαταλαμβάνουν τις περιπτώσεις όπου είναι πιθανόν να θεωρηθεί ότι το ΣΑΕ ενεργεί προς ίδιον όφελος.

Κατασκευαστικός Κλάδος

Μέσω των συνεργασιών που συζητήθηκαν προηγούμενα στο παρόν έγγραφο και μέσω της περαιτέρω συμμετοχής του σε διάφορα δίκτυα του κατασκευαστικού τομέα, όπως στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Κατασκευαστική Έρευνας, Ανάπτυξης και Καινοτομίας (ECCREDI) και το Ευρωπαϊκό Φόρουμ Κατασκευής (ECF), το ΣΑΕ μπορεί να συμβάλει στη βελτίωση της εικόνας του κλάδου συνολικά και, συγχρόνως, να επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο οι απόψεις του αρχιτεκτονικού επαγγέλματος λαμβάνονται αποτελεσματικά υπόψη στον κλάδο.

Άλλοι Κλάδοι Υπηρεσιών και Επαγγελμάτων

Αυτή τη στιγμή ο Κλάδος Υπηρεσιών αποσπά αυξανόμενη και ιδιαίτερη προσοχή από τους δημιουργούς πολιτικών, δεδομένου ότι είναι ο κλάδος που θεωρείται ως ο κύριος οικονομικός παράγοντας της ΕΕ. Το ΣΑΕ, για πολλά χρόνια, έχει συμμετάσχει σε διάφορα δίκτυα του κλάδου υπηρεσιών και άλλων επαγγελμάτων. Θα ενθαρρύνει περαιτέρω αυτές τις αλληλεπιδράσεις και τη συμμετοχή και θα προσδιορίσει περαιτέρω ευκαιρίες για κοινές ενέργειες με αυτά τα δίκτυα, ενώ θα προστατεύει και θα υπογραμμίζει τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του αρχιτεκτονικού επαγγέλματος. Τα πλέον σχετικά παραδείγματα τέτοιων κοινών ενεργειών είναι το Ευρωπαϊκό Φόρουμ Υπηρεσιών και το Cub Profile (νομοθετικά κατοχυρωμένα επαγγέλματα).

Πόλεις και Τοπικές Αρχές

Υπάρχει μια αυξανόμενη αναγνώριση από τους δημιουργούς πολιτικών της ΕΕ του σημαντικού ρόλου που οι πόλεις και οι τοπικές αρχές μπορούν να παίξουν στο να τεθούν σε εφαρμογή οι πολιτικές της ΕΕ, ειδικότερα εκείνες που αφορούν στη δημιουργία ανάπτυξης και θέσεων εργασίας, όπου περιλαμβάνονται και δραστηριότητες του δομημένου περιβάλλοντος. Το ΣΑΕ έχει προσδιορίσει, εδώ και αρκετό καιρό, τη δυνατότητα για ενισχυμένη συνεργασία με τα δίκτυα των πόλεων ή/και με τις Τοπικές Αρχές ως μέσα για να εφαρμοστούν σε τοπικό επίπεδο, και κατά τρόπο συγκροτημένο, οι προτάσεις πολιτικής που διατυπώνει. Πράγματι οι πόλεις είναι, αναμφισβήτητα, τα πλέον κατάλληλα μέρη για την εφαρμογή των νέων προσεγγίσεων, δεδομένου ότι είναι εκεί όπου πραγματοποιείται η μεγαλύτερη κατασκευαστική δραστηριότητα και που τα προβλήματα γίνονται εντονότερα αισθητά. Επιπλέον, οι πόλεις, ως προμηθευτικές Αρχές, έχουν στη διάθεσή τους τα μέσα να καταδείξουν άμεσα τα οφέλη αυτών των προσεγγίσεων στα δημόσια έργα. Επομένως, το ΣΑΕ θα επιδιώξει να προσδιορίσει τις ευκαιρίες προκειμένου να χρησιμοποιήσει αυτά τα δίκτυα για να προωθήσει τις κοινές ενέργειες, συμπεριλαμβανομένων, εάν και όπου είναι δυνατόν, πιλοτικά έργα. Ειδικότερα, η μεγαλύτερη έμφαση που δίνεται στα αστικά ζητήματα στα Διαρθρωτικά Ταμεία της ΕΕ θα προσφέρει νέες ευκαιρίες.

3.3 Δημόσια Δράση

Αν και είναι κυρίως ευθύνη των Οργανώσεων Μελών του ΣΑΕ, που είναι οι αντιπροσωπευτικοί και ρυθμιστικοί οργανισμοί του επαγγέλματος σε εθνικό επίπεδο, υπάρχει μια αναγνωρισμένη ανάγκη για μια δράση σε ευρωπαϊκό επίπεδο προκειμένου στο μυαλό του κοινού να αποτυπωθεί καλύτερα η σημαντικότητα της αρχιτεκτονικής. Για το λόγο αυτό, ο στόχος για την προώθηση της αρχιτεκτονικής είναι αποτυπωμένος στα Καταστατικά του ΣΑΕ και, έτσι, είναι νόμιμο για το ΣΑΕ να αναλάβει πρωτοβουλίες σ’ αυτόν τον τομέα, μέχρι του σημείου που οι πόροι του το επιτρέπουν. Μια λεπτομερής πρόταση για μια πολιτική επικοινωνίας για το ΣΑΕ θα καθοριστεί σε ένα χωριστό έγγραφο.

Γενικές Πληροφορίες

Εν τω μεταξύ, αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι σήμερα το ΣΑΕ χρησιμοποιεί τρία κανάλια για την παροχή πληροφοριών όσον αφορά τις δραστηριότητες και τις θέσεις του, τα οποία παρακολουθούνται απευθείας από τη Γραμματεία ΣΑΕ, υπό την επίβλεψη του Διοικητικού Συμβουλίου. Αυτά είναι, η ιστοσελίδα του ΣΑΕ, το Πληροφορίες για το ΣΑΕ και τα Δελτία Τύπου, για τα οποία η πολιτική επικοινωνίας θα προτείνει βελτιώσεις.

Εκστρατείες Πληροφόρησης

Το ΣΑΕ αναγνωρίζει την ανάγκη να βελτιώσει την πληροφόρηση των μελών του και του κοινού στο θέμα της αρχιτεκτονικής και να τους ευαισθητοποιήσει για την επίδραση που η αρχιτεκτονική ασκεί στην καθημερινή ζωή. Θα επιδιώξει να προσδιορίσει τις ευκαιρίες και τα μέτρα για να αναδείξει αυτή την ανάγκη.

Εκδηλώσεις

Στην προσπάθεια να βελτιωθεί η πληροφόρηση, τόσο των συγκεκριμένων φορέων, όσο και του γενικότερου κοινού, το ΣΑΕ οργανώνει δημόσιες εκδηλώσεις. Ένα παράδειγμα είναι το συνέδριο που διοργανώθηκε στην έδρα της ΟΥΝΕΣΚΟ στο Παρίσι στο τέλος του 1999, με θέμα «Αρχιτεκτονική: Ένας Μεσολαβητής Αστικών Εντάσεων». Σε μία προσπάθεια να ενισχυθεί σημαντικά ο δημόσιος αντίκτυπός του, το ΣΑΕ θα διερευνήσει τη δυνατότητα να προωθήσει σε τακτά χρονικά διαστήματα μία σειρά υψηλού επιπέδου εκδηλώσεων, που θα μπορούσαν να λάβουν τη μορφή Ευρωπαϊκών Συνόδων Κορυφής, η κύρια εστίαση των οποίων θα είναι να αναδείξει την αρχιτεκτονική ποιότητα στο δομημένο περιβάλλον. Αυτό το συγκεκριμένο πρόγραμμα θα αναπτυχθεί σε μια χωριστή σημείωση.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΑ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Περίληψη των αναμενόμενων αποτελεσμάτων:

3.1 Να ενισχύσει και να παρακολουθήσει την εισαγωγή πληροφοριών του ΣΑΕ στο Ευρωπαϊκό Φόρουμ Αρχιτεκτονικών Πολιτικών.

3.2 Να προσπαθήσει να εξασφαλίσει ότι η αρχιτεκτονική διάσταση είναι ενσωματωμένη στις βασικές σχετικές πολιτικές της ΕΕ, όπως στις Δημόσιες Προμήθειες, στο Περιβάλλον, στα Αστικά και Εδαφικά Ζητήματα, στην Περιφερειακή Ανάπτυξη, καθώς επίσης και στα Διαρθρωτικά Ταμεία και σε άλλα Προγράμματα της ΕΕ.

3.3 Να βελτιώσει την επάρκεια και την ποιότητα της πληροφόρησης του ΣΑΕ στην ανάπτυξη χάραξης πολιτικών της ΕΕ και να ενισχύσει τη συνεργασία με τα Ιδρύματα της ΕΕ.

3.4 Το ΣΑΕ θα αναπτύξει και θα ενισχύσει τη συγκεκριμένη συνεργασία του με τους σχετικούς οργανισμούς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

3.5 Το ΣΑΕ θα ενθαρρύνει τις αλληλεπιδράσεις με άλλους θεματοφύλακες και θα προσδιορίσει τις ευκαιρίες για κοινές ενέργειες, ενώ θα προστατεύει και θα υπογραμμίζει τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του αρχιτεκτονικού επαγγέλματος.

3.6 Το ΣΑΕ θα επιδιώξει να προσδιορίσει τις ευκαιρίες να χρησιμοποιήσει τα δίκτυα των πόλεων και τις Τοπικές Αρχές για να προωθήσει τις πολιτικές του και για να προωθήσει τις κοινές ενέργειες, συμπεριλαμβανομένων, εάν και όπου είναι δυνατόν, πιλοτικά έργα.

3.7 Το ΣΑΕ θα επιδιώξει να προσδιορίσει τις ευκαιρίες και τα μέτρα για να αναπτύξει την ανάγκη για μια πιο δημόσια παρουσία.

4. Καθορισμός Προτεραιοτήτων και Πόροι

Το Πολυετές Πρόγραμμα Εργασίας που περιγράφεται στο παρόν έγγραφο είναι βασισμένο στην ανάλυση του «επιθυμητού». Όμως, λαμβάνοντας υπόψη τη δομή του ΣΑΕ, η οποία, αφενός, στηρίζεται κατά ένα μεγάλο μέρος στην εθελοντική παροχή πληροφόρησης, και, αφετέρου, έχει λιγοστούς πόρους διαθέσιμους, ειδικότερα στη Γραμματεία, και λαμβάνοντας υπόψη το διαθέσιμο χρονικό πλαίσιο για την εφαρμογή του προγράμματος, είναι μη ρεαλιστικό να αναμένεται ότι όλα τα θέματα που καθορίζονται μπορούν να επιτευχθούν κάτω από τις υπάρχουσες συνθήκες. Επομένως, υπάρχει η ανάγκη καθορισμού προτεραιοτήτων, τόσο σε σχέση με τα υπό εξέταση ζητήματα, όσο και των ενεργειών που πρέπει να γίνουν.

Επιπλέον, αυτό σημαίνει ότι οι πόροι του ΣΑΕ πρέπει να ευθυγραμμιστούν με τους στρατηγικούς στόχους που πρέπει να ακολουθηθούν, και οι οποίοι έχουν εγκριθεί από τη Γενική Συνέλευση σε Ειδική Συνεδρία την Άνοιξη 2005.

4.1 Προτεραιότητες

Υπενθυμίζοντας ότι το ΣΑΕ έχει υιοθετήσει μια νέα θεματική προσέγγιση στην εργασία του, που περιλαμβάνεται σε τρεις θεματικές ενότητες, οι προτεραιότητες που καθορίζονται παρακάτω έχουν προσδιοριστεί μετά από μια εκτίμηση της επείγουσας ανάγκης και της πολιτικής σημασίας για το επάγγελμα των ζητημάτων που προσδιορίστηκαν και που συζητήθηκαν, κατά ένα μεγάλο μέρος, κατά τη διάρκεια της Ειδικής Συνεδρίας που αναφέρθηκε ήδη, καθώς και στις εργασίες που επακολούθησαν στο Διοικητικό Συμβούλιο. Κατά τη διάρκεια των λεπτομερών συζητήσεων σχετικά με τα διάφορα ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν, έγινε κατανοητό ότι οι προτεινόμενες ενότητες επαρκούν για να καλύψουν τα θέματα και ότι ακολουθούν μια λογική ακολουθία, από την εκπαίδευση του αρχιτέκτονα μέχρι τον πραγματικό αντίκτυπο της αρχιτεκτονικής στην κοινωνία.

Τα διάφορα θέματα που περιλαμβάνονται στο Πρόγραμμα έχουν συγκεντρωθεί σε τρεις ενότητες, βάσει της σχετικότητά τους και της σημαντικότητάς τους. Από αυτό είναι δυνατό να τεθούν οι προτεινόμενες κύριες προτεραιότητες, ως εξής:

  • Ενίσχυση των κριτηρίων στα προσόντα των αρχιτεκτόνων
  • Παρακολούθηση των νομοθετικών πτυχών σε σχέση με τα πιστοποιητικά
  • Επανατοποθέτηση του αρχιτέκτονα μεταξύ των άλλων παραγόντων του κατασκευαστικού κλάδου
  • Ενίσχυση του προφίλ της αρχιτεκτονικής στην έρευνα
  • Παρακολούθηση του νομικού και νομοθετικού περιβάλλοντος του αρχιτεκτονικού επαγγέλματος
  • Προώθηση της καλύτερης πρακτικής στην προμήθεια των αρχιτεκτονικών υπηρεσιών
  • Προώθηση της ποιότητας στον κατασκευαστικό κλάδο
  • Επαναβεβαίωση ότι η αρχιτεκτονική στην πολιτική αρένα είναι προς το δημόσιο συμφέρον
  • Προώθηση των αρχιτεκτονικών πολιτικών
  • Ανύψωση του προφίλ του ΣΑΕ στο κοινό

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η σειρά με την οποία έχουν τεθεί οι προτεραιότητες που αναφέρονται παραπάνω, ακολουθεί τη δομή των θεματικών ενοτήτων και ότι εναπόκειται στο Διοικητικό Συμβούλιο του ΣΑΕ να καθορίσει την πραγματική σειρά της προτεραιότητας που επιθυμεί να προτείνει στη Γενική Συνέλευση.

4.2 Πόροι

Η εφαρμογή της νέας δομής του ΣΑΕ και η υλοποίηση του προτεινόμενου Προγράμματος εις τρόπον ώστε να επιτευχθούν οι συμφωνηθέντες Στρατηγικοί Στόχοι, εξαρτώνται προφανώς από τους διαθέσιμους πόρους, τόσο των ανθρώπινων, όσο και των οικονομικών, που απαραιτήτως θα πρέπει να αυξηθούν.

Αν και υπάρχουν διάφοροι τρόποι για να επιτευχθεί αυτό, οποιοσδήποτε τρόπος κι αν επιλεχθεί θα επιβαρύνει τους πόρους των Μελών του ΣΑΕ. Μια πρώτη ανάλυση δείχνει ότι πιθανώς ο αποδοτικότερος τρόπος είναι να επιδιωχθεί η ενίσχυση της Γραμματείας στις Βρυξέλλες, δεδομένου ότι αυτό θα επέτρεπε:

  • Να αυξηθούν ο συντονισμός και οι διασυνδέσεις που απαιτούνται από την εφαρμογή τόσο της νέας δομής, όσο και από το Πολυετές Πρόγραμμα, προκειμένου να εξασφαλιστεί η καλύτερη πληροφόρηση.
  • Να υποστηριχθεί η ανάπτυξη και εφαρμογή ενός σχεδίου επικοινωνίας και πληροφόρησης, καθώς επίσης και οι ενισχυμένες εσωτερικές επικοινωνίες και τα σχετικά με την πληροφορική θέματα.
  • Γενικά, και το πιο σημαντικό, να αυξηθεί σημαντικά η διαφάνεια της εργασίας του ΣΑΕ και της όχι και τόσο καλής φήμης του, και να ενισχυθεί η επιρροή του στην ΕΕ και στις εθνικές πολιτικές.

Σε αυτό το αρχικό στάδιο είναι δύσκολο να δοθούν οι ακριβείς ενδείξεις των πραγματικών δαπανών. Εντούτοις, με μια πολύ πρόχειρη εκτίμηση, αυτό μπορεί να σημαίνει ότι μία ετήσια αύξηση των δαπανών θα κυμαινόταν περίπου μεταξύ 130.000 και 150.000 Ευρώ.

Τέλος Εγγράφου

Μετάφραση: Στεφανία Φέρρο, Γραμματεία ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ - Γραφείο Διεθνών Σχέσεων

Επιμέλεια: Κώστας Μπελιμπασάκης, Υπεύθυνος Γραφείου Διεθνών Σχέσεων ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ



Αρχή σελίδας